Meer participatie in natuur en landschap
Met de decentralisatie van het natuurbeleid, zoals dat afgelopen jaren in gang is gezet, is er een verschuiving in aansturing van het beheer van natuur- en landschap. Provincies willen vaker met de samenleving, met initiatieven van burgers en bedrijven bijdragen aan natuur en landschap realiseren. Natuur- en maatschappelijke organisaties, de intermediairen tussen overheid en samenleving, kunnen die initiatieven ondersteunen met kennis en ervaring. Maar gebeurt dat ook? Hoe pakken die organisaties die initiatieven op? Hoe ondersteunen zij die initiatieven.? Onderzoekers van WOt Natuur & Milieu - Wageningen UR verkenden de ontwikkelingen op verzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving. Het rapport 'Intermediairs die bijdragen van burgers en bedrijven aan natuur en landschap mobiliseren' verscheen in december 2015.
Burgerinitiatieven
Uit dat rapport blijkt dat de intermediaire organisaties vaker bottom-up werken. Ze zoeken meer samenwerking met burgers, bedrijven, vrijwilligers. Ze zoeken de samenwerking, organiseren meer commitment met lokale groepen, ondersteunen hen met bijvoorbeeld financiële kennis of bestuurlijke ervaring.
De intermediaire organisaties zijn niet makkelijk onder een noemer te scharen. Hun verscheidenheid is divers. Sommige zijn meer gericht op burgers, zoals GreenWish, andere ondersteunen vooral bedrijven zoals het Nationaal Groenfonds. Voor deze verkenning werden interviews uitgevoerd met vier organisaties: Ark, GreenWish, Nationaal Groenfonds en Brabants landschap. Elke organisatie heeft zijn eigen belang en werkwijze. Zo werkt Ark met grondeigenaren vooral aan versterking van robuuste dynamische natuurgebieden. Brabants Landschap koopt zelf terreinen en werkt samen met vrijwilligers. En GreenWish ondersteunt burgerinitiatieven.
Omslag
Uit die interviews blijkt dat er een omslag gaande is. De intermediaire organisaties werken meer doelgroepgericht en werken vaker samen met vrijwilligers. De aansturing verschuift van top-down naar bottom-up, zo is te lezen in het onderzoeksrapport. De organisaties zien dat ze initiatieven uit de samenleving kunnen stimuleren door die te ondersteunen met kennis en ervaring. Toch is het nog te vroeg om te spreken van een omslag van het stimuleren van publieke initiatieven naar het faciliteren van private initiatieven. De organisaties zijn nog zoekende naar hun posities. Ze zouden zich nog meer kunnen gaan richten op dienstverlening en advisering. Een van de aanbevelingen is te werken aan verbinding in een fysiek kennisnetwerk of in virtuele communities.
(Bron foto Thinkstock)