Nieuws

Melkkoeien hebben eigen temperament

Door in de fokkerij meer te letten op het temperament van koeien kunnen boeren profiteren van koeien die beter bestand zijn tegen stress. Dat concludeert Kees van Reenen, onderzoeker bij Wageningen UR Livestock Research, die op 30 maart promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Stressvolle situaties

Van Reenen volgde zwartbonte Holstein-Friesian melkkoeien van kalf tot koe. Hij onderwierp de dieren aan gedragstesten en fysiologische onderzoeken om te bepalen hoe zij reageerden op externe prikkels. Hij lette daarbij bijvoorbeeld op schrikreacties, loeien, trappen, hartslag en afgifte van cortisol, als uiterlijke kenmerken van onderliggende eigenschappen die samen het temperament bepalen, waaronder 'angstigheid', de behoefte aan sociaal contact en bewegingsactiviteit.

Om de verschillen in reacties te bestuderen bracht Van Reenen de dieren in potentieel stressvolle situaties: gedurende korte tijd vastgezet aan een halter, afgezonderd van soortgenoten en geconfronteerd met een persoon of onbekend voorwerp. Voor deze laatste test gebruikte hij een jerrycan. "Het kalf of de koe betreedt bij deze test een kale ruimte waarin na enkele minuten via een katrol een gekleurde jerrycan verschijnt", vertelt Van Reenen. "De variatie tussen de dieren onderling wordt dan goed zichtbaar: het ene dier maakt al binnen enkele seconden contact met de jerrycan, een ander dier durft het ding de hele test van tien minuten niet aan te raken."

Temperament en dierenwelzijn

De gevonden temperamentverschillen bleken consistent binnen een individu gedurende de hele onderzoeksperiode. Van Reenen: "Dat laat zien dat temperament een stabiele onderliggende eigenschap van het dier is. Uit onderzoek bij een groot aantal andere diersoorten weten we dat het temperament invloed kan hebben op gezondheid en welzijn van het dier. Wanneer dat ook bij melkkoeien het geval is, zou de fokkerij temperament kunnen zien als toekomstig onderdeel van een robuuste koe, net als een goed beenstelsel, een goede vruchtbaarheid en een lage gevoeligheid voor uierontsteking (mastitis)."

Van Reenen promoveert tot doctor in de wiskunde en natuurwetenschappen bij prof.dr. J.M. Koolhaas (RUG) en prof.dr. H.J. Blokhuis (Universiteit van Uppsala, Zweden). De titel van zijn proefschrift luidt: 'Identifying temperament in dairy cows. A longitudinal approach'.



(Bron foto: WUR)