Met de juiste aanpak is sensorisch onderzoek ook voor een midden- en kleinbedrijf goed haalbaar

Sensorisch onderzoek legt alle zintuigelijke aspecten van een (nieuw) product onder de loep. Goed uitgevoerd sensorisch onderzoek biedt een waardevolle toevoeging aan productontwikkeling door inzicht te geven in eigenschappen zoals smaak, geur, textuur, uiterlijk en geluid. Zonder goed sensorisch onderzoek kan het zijn dat er belangrijke inzichten over het product worden gemist. Dit kan leiden tot een minder goed eindproduct.

Sensorisch onderzoek in een midden- en kleinbedrijf

In het midden- en kleinbedrijf (MKB) zijn niet altijd geld, tijd en middelen beschikbaar voor sensorisch onderzoek. Toch kan het ook in een MKB waardevolle inzichten geven en betere producten opleveren. In een recentelijk gepubliceerde whitepaper van Hogeschool Inholland staan tips hoe sensorisch onderzoek ook in het MKB mogelijk is.

Doel altijd voorop 

Volgens de onderzoekers van Inholland staat het doel bij sensorisch onderzoek altijd centraal. Zeker met beperkte middelen is het heel belangrijk om van tevoren vast te stellen waarom je het onderzoek doet. Het doel bepaalt dus altijd de testkeuze. Wat wil je weten over je product? En met welke test krijg je hier het beste antwoord op? Omdat redenen voor onderzoek uiteenlopen, kunnen testen verschillend zijn. Als het onderzoek niet aansluit bij het doel en de behoefte, heeft het geen zin om het onderzoek te doen. Vaak zijn niet alle middelen die je wilt gebruiken tot je beschikking, en al helemaal niet bij een MKB. Het kiezen van een goede test blijft dus een evenwichtsoefening tussen wat je zou willen en wat mogelijk is. 

Team tastings 

Team tastings, groepssessies waarin collega’s samenkomen om verschillende producten te proeven en te evalueren, worden vaak ingezet om snel (sensorische) beslissingen te kunnen nemen. Tijdens deze proeven zijn een aantal zaken belangrijk om op te letten. Zorg dat je individueel test en dat elke mening even zwaar meeweegt. Uit de praktijk blijkt namelijk dat vaak (onbewust) meer gewicht toegekend wordt aan de meer senior medewerkers. Probeer de bevindingen ook structureel op te schrijven om de vergelijkingen tussen de deelnemers eenvoudiger te maken. Wacht ook niet tot het eindproduct, maar implementeer het onderzoek door het hele productontwikkelingsproces.  

Het gebruik van team tastings komt ook met valkuilen. Er wordt namelijk snel vertrouwd op de eigen smaak, terwijl die van collega’s en medewerkers niet per se een weerspiegeling is van de smaak van de consument. Wil je dus weten of de consument het lekker vindt, dan zal dit ook getest moeten worden. 

Verschillende methodes 

Naast team tastings zijn er ook andere methodes die gebruikt kunnen worden voor sensorisch onderzoek. In het whitepaper richtte de schrijvers ook hun blik op consumentenonderzoek. Hier is het belangrijk dat je de producten blind test. Gebruik productcodes die niks betekenen en bied ze in willekeurige volgorde aan. Als het gaat om hoeveel consumenten je wilt gebruiken, is het antwoord al snel: zo veel mogelijk. Hoe meer testpersonen je hebt, hoe beter de weerspiegeling met de consument is. Soms heb je echter niet de middelen om grote groepen te laten testen. In dat geval is het nuttig om te begrijpen wat de gevolgen zijn van beslissingen die worden gebaseerd op de testresultaten van een kleinere groep.  

De auteur benadrukt dat je met de juiste doelstelling achter de test ook met beperkte middelen goed sensorisch onderzoek kunt uitvoeren.