Nieuws

Met insectencellen een coronavaccin maken

Sinds april werken Wageningse onderzoekers werken aan een coronavaccin door eiwitten die op het coronavirus zitten na te maken in insectencellen. Die eiwitten vormen de basis voor het vaccin.

Er zijn verschillende manieren om een vaccin tegen virussen te maken. Een snelle methode is het RNA van het virus na te maken zodat je een vaccin maakt gebaseerd op het genetische materiaal. Die methode wordt gebruikt in het Amerikaanse Moderna-vaccin. Een nadeel van die methode is dat er nog niet zo veel over bekend is, zegt Wagenings viroloog Gorben Pijlman in een artikel van Nemo Kennislink. Met vaccins gebaseerd op viruseiwitten is meer ervaring, aldus Pijlman: "Die vaccins zijn veilig en daarvan hebben we de productietechnieken goed onder de knie."

Spijkereiwit

In Wageningen werkt Pijlman met zijn collega's aan dat vaccin door de viruseiwitten (spikes) te produceren met hulp van insectencellen. Die insectencellen zijn afkomstig van een nachtvlinder: Spodoptera frugiperda. In het voor mensen ongevaarlijke baculovirus wordt het spike-gen geplaatst. De cellen van de nachtvlinder worden geïnfecteerd met het genetisch gemodificeerde baculovirus. Hierdoor gaan de insectencellen spikes produceren. Hoe dat proces in zijn werk gaat, zie je ook in de infographic dat het Wagenings universiteitsblad Resource in september publiceerde. Een cel kan tot 30% van zijn eigen drooggewicht aan eiwit produceren. Na zuivering worden de spijkereiwitten op kleine deeltjes geplakt die de vorm hebben van het coronavirus. Na een injectie met die namaakvirussen, maakt je afweersysteem antistoffen aan tegen die spijkereiwitten. Bij een infectie met een echt coronavirus kan het immuunsysteem dan snel ingrijpen.

Bioreactor

Het artikel van Nemo Kennislink beschrijft hoe die spijkerieiwtten in biorecatoren gemaakt worden. Dat zijn vaten vol met insectencellen. Zo'n bioreactor kan een redelijke hoeveelheid eiwit maken, maar het is niet genoeg voor de productie van een vaccin op grote schaal. In een kleine bioreactor van een halve liter kun je net genoeg vaccins maken om zes tot acht personen te vaccineren. Wil je het vaccin op grotere schaal produceren dan heb je reactoren nodig van een paar duizend liter.

Zo ver is het nog niet. De onderzoekers zoeken nog naar manieren om de productie van het spijkereiwit op te schroeven. Daarna moet het vaccin getest worden, eerst in muizen, daarna bij mensen.

(Bron foto: Francisco Corado via Pixabay)