Minder geld voor natuur, meer opbrengsten
Met het uitbrengen van de Natuurvisie in 2014 zette de overheid in op verbinding van natuur en economie. Lokale overheden, ondernemers en maatschappelijke organisaties kunnen erin een rol spelen waarbij natuur en economie elkaar versterken. In lijn met die visie is het natuurbeleid ook veranderd. Ontwikkeling van natuur en het beheer van natuur is gedecentraliseerd van de Rijksoverheid naar de provincies (Natuurpact). En het overheidsbudget voor natuur en landschapsbeheer fluctueerde, met soms bezuinigingen zoals in 2013.
Natuurbudget
In het rapport 'Geldstromen naar natuur' verkende het Planbureau voor de Leefomgeving wat die veranderingen betekenden voor de financiering van natuur- en landschapsbeheer. Welke geldstromen zijn er? Hoeveel wordt er besteed aan natuur- en landschapsbeheer? Wie betaalt het? Waarvoor wordt het gebruikt?
De onderzoekers baseerden zich op cijfers van het CBS in de periode tussen 1999 en 2013. Volgens die statistieken werd in 2013 901 miljoen euro aan natuur- en landschapsbeheer besteed. Dat is zo’n 54 euro per Nederlander (0,14 % van het BBP). In de jaren 1999-2003 lag dit percentage hoger. Toen was dit gemiddeld 0,18 %, of zo’n 64 tot 72 euro per inwoner per jaar.
Daling
Gemiddeld bedroegen de geldstromen naar de natuur de afgelopen 15 jaar 1100 miljoen euro. Het maximum lag in 2001 met 1259 miljoen euro. De daling van 2013 is opvallend, schrijven de opstellers van het rapport. Het is te verklaren door het Bestuursakkoord Natuur en de daarmee gepaard gaande bezuinigingen.
Het geld wordt besteed voor aankoop van natuurterreinen, voor inrichting en beheer of voor voorlichting en educatie. Het meeste geld wordt de afgelopen 15 jaar besteed aan inrichting en beheer, en dat aandeel is in de loop van de jaren gestegen. In de periode 1999-2003 wordt nog 40% van het budget besteed aan inrichting en beheer, in de periode 2011-2013 was dat gestegen naar zo’n 50%. De kosten voor verwerving van nieuwe natuurgebieden zijn de afgelopen decennium gestaag gedaald; van een maximum van 307 miljoen euro in 2000 naar 57 miljoen euro in 2013. Er worden dus minder terreinen aangekocht.
Opbrengst
Het grootste deel (75%) van de uitgaven aan natuur- en landschapsbeheer wordt gefinancierd door de overheid. Het beschikbare budget is in de afgelopen 15 jaar gedaald, de opbrengsten uit natuur- en landschapsbeheer, bijvoorbeeld door houtkap, zijn gestegen. Ze zijn in tien jaar tijd bijna verdubbeld van 66 miljoen euro in 2003 naar 128 miljoen in 2013.
(Bron foto: Pixabay)