Minder verharding in een compacte stad

Europa is een van de meest verstedelijkte continenten ter wereld, schrijven studenten in hun studie 'De groene compacte stad'. Meer dan twee derde van de Europeanen woont nu al in stedelijke gebieden. En de verwachting is dat het inwoneraantal in de meeste Nederlandse steden zal blijven toenemen. Om verstedelijking van de regio tegen te gaan, wordt in plannen voor ruimtelijke ordening een concentratie van wonen, werken en voorzieningen nagestreefd. Dit wordt de compacte stad genoemd.

Compacte stad

Maar zo'n compacte stad kent ook nadelen. Je treft er meer verhard oppervlak aan en minder groen. Groenstroken zijn vaak omgevormd tot parkeerplaatsen en gebouwen zijn verrezen op plaatsen waar voorheen veldjes en parkjes lagen. Die toenemende verharding kan leiden tot hittestress, wateroverlast bij zware regenbuien en vermindering van de leefbaarheid.

Ontharding

De vraag, die de studenten stelden is of je de stad kunt ontharden? En zo ja, wat wat betekent dat dan voor de gezondheid van bewoners? Voor water en klimaat? Of voor de biodiversiteit? De studenten voerden een verkenning uit voor twee Nederlandse steden: Utrecht en Nijmegen en gingen daarbij uit van twee scenario's: het basisscenario en het plusscenario. In het basisscenario beperkten ze zich tot maatregelen die je - passend binnen huidige plannen en beleid - zo uit kunt voeren. Zo zou je vluchtheuvels kunnen vergroenen en wegen versmallen en bermen verbreden.

Het plusscenario gaat verder. In dat scenario gaat het soms om ingrijpende maatregelen zoals de ondertunneling van wegen, waarbij je op het dak van die tunnel een park aanlegt.

Vergroening

De studenten concluderen dat er een flinke slag gemaakt kan worden met het ontharden en vergroenen van de stad. In het basisscenario daalt het aandeel verharding in Nijmegen - de groenste gemeente van Nederland - gemiddelde tot onder de 16%, terwijl in Utrecht het verhard oppervlak daalt tot net boven de 25%. De oudste delen van de stad, de binnenstad en de delen van de stad met bebouwing tot 1940 blijven het meest verharde deel van de stad, maar relatief gezien worden daar wel de grootste klappen gemaakt.

De maatregelen in het basisscenario hebben vooral betekenis voor de gezondheid van bewoners, water en klimaat. De verdergaande maatregelen in het plusscenario hebben ook effect op andere thema's. Met name op de leefbaarheid van de stad.

(Bron foto: Pixabay)