Nieuws

Nederland alert op Afrikaanse varkenspest

Nederland is alert op besmetting van Afrikaanse varkenspest in Nederland. Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit werkt samen met de sector en de provincies om het risico op Afrikaanse varkenspest zoveel mogelijk te beperken. Bij een eventuele uitbraak van de Afrikaanse varkenspest ligt een draaiboek klaar.

Dat staat in een brief van minister Schouten die vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd.

Afrikaanse varkenspest

Afrikaanse varkenspest (AVP) is een ernstige besmettelijke virusinfectie bij varkens (inclusief wilde zwijnen) die vaak tot sterfte leidt. De ziekte is op basis van Europese regelgeving bestrijdingsplichtig. De ziekte is niet besmettelijk voor mensen. AVP verspreidt zich direct door contact tussen varkens en indirect via met virus verontreinigd materiaal, zoals transportmiddelen en mest. Het virus kan ook worden overgebracht door het voeren van besmet varkensvlees en andere varkensproducten. Het voeren van deze producten (swillvoedering) is in de Europese Unie verboden. Introducties worden echter wel geweten aan het illegaal voeren van varkens met deze producten. Er is geen vaccin tegen AVP beschikbaar.

Afrikaanse varkenspest: voorlichtingsfilm EFSA, 2018

Verspreiding in Europa

Sinds 2014 is er in de Baltische staten en Polen Afrikaanse varkenspest. In 2017 is de ziekte verspreid naar Tsjechië en Roemenië en in 2018 ook naar Hongarije en Bulgarije. Zowel gehouden varkens als wilde zwijnen zijn besmet geraakt. Op 13 september jl. is de ziekte bij wilde zwijnen in de Belgische provincie Luxemburg aangetroffen. Er is rond de besmettingen een besmette zone afgebakend waarin maatregelen zijn opgelegd. Zo zijn er onder andere een jachtverbod en een wandelverbod ingesteld en geldt er een vervoersverbod voor varkens en varkensproducten. Daarnaast worden de gehouden varkens in dit gebied preventief gedood. In de bufferzone om het besmette gebied wordt de populatie wilde zwijnen zoveel mogelijk beperkt. Inmiddels zijn negen besmette wilde zwijnen gevonden, allemaal in het vastgestelde besmette gebied. Er is geen uitbraak van de ziekte vastgesteld bij gehouden varkens.

Situatie in Nederland

In Nederland is op dit moment geen AVP vastgesteld, noch bij wilde zwijnen noch bij gehouden varkens. Om de kans op een uitbraak zo laag mogelijk te houden zijn verschillende maatregelen genomen. Zo worden de vervoersmiddelen van transporteurs, die varkens vervoeren uit landen waar de AVP bij varkensbedrijven voorkomt, bij de grensovergang in Nederland direct extra gereinigd. Ook worden de afgeschoten wilde zwijnen steekproefsgewijs getest op AVP.

Het risico dat de ziekte zich naar Nederland verspreidt door migratie van wilde zwijnen wordt door deskundigen als zeer klein ingeschat. De kans dat dit gebeurt door menselijk handelen is weliswaar groter maar wordt als klein tot medium geschat.

Draaiboek bij uitbraak

Hoewel alle maatregelen gericht zijn op het voorkomen van AVP in Nederland, is het ministerie voorbereid en ligt een beleidsdraaiboek klaar. Bij een uitbraak onder wilde zwijnen in Nederland worden in het besmette gebied beperkingen opgelegd aan jacht en recreatie. In een buffergebied daaromheen zal de zwijnenpopulatie worden verkleind. De minister overlegt met provincies en lokale deskundigen op gebied van beheer van wilde zwijnen en jacht over de manier waarop die maatregelen moeten worden uitgewerkt.

(Bron foto: Wild Zwijn_Wikimedia_GerardM)