Nederlands onderzoek naar de effecten van zonneparken op vegetatie

Onderzoek in dertien Nederlandse zonneparken

Recent is er een onderzoek afgerond waarin dertien Nederlandse zonneparken werden vergeleken. De resultaten, gepubliceerd in het vakblad Landschap, vertellen dat onder andere vegetatiebedekking, vegetatiehoogte en de soortenrijkdom lager is in de proefvlakken onder zonnepanelen vergeleken met de proefvlakken tussen de rijen zonnepanelen en de controlevlakken aan de rand van een zonnepark. Het onderzoek is uitgevoerd in zonneparken die nul tot drie jaar oud zijn. De zonneparken zijn aangelegd op braakliggend terrein, terrein dat vooraf is ingezaaid met bloemrijk kruidenmengsel of terrein dat vooraf is ingezaaid met graslandsoorten. Er werden 4 situaties gemeten: een proefvlak aan de rand van het zonnepark zonder schaduwinval (controlevlak), een proefvlak direct onder een zonnepaneel, een proefvlak direct ten noorden van een zonnepaneel en direct ten zuiden van een vorige rij zonnepanelen. De laatste twee proefvlakken liggen dus niet onder een zonnepaneel, maar tussen zonnepaneelrijen in en hebben een verschillende lichtinval. 

Voormalig landgebruik

Dit onderzoek laat net als andere onderzoeken zien dat het voormalig landgebruik van het perceel een belangrijke verklaring is voor de vegetatieontwikkeling in zonneparken. De negatieve impact op de soortenrijkdom onder zonnepanelen is groter op land waar bij aanleg een hogere soortenrijkdom aanwezig was, zoals op braakliggend terrein en ingezaaid bloemrijk grasland. De onderzoekers geven dan ook als advies om goed op de locatie te letten van nieuw aan te leggen zonneparken: terreinen met een hoge initiële soortenrijkdom moeten worden vermeden. Aan de andere kant kan een zonnepark op een terrein met lage initiële soortenrijkdom – mits ingezaaid met een bloemrijk zaadmengsel voor of tijdens de installatie – de soortenrijkdom vergroten. Het succes van het inzaaien kan worden bevorderd door beheer gericht op verschraling, bijvoorbeeld door te maaien en maaisel af te voeren of door begrazing door schapen.

Verder onderzoek

Zonneparken zijn nog relatief nieuw in Nederland. De resultaten van dit onderzoek geven een eerste indicatie van de effecten op de ontwikkeling van ecosystemen. Hierbij moet niet alleen worden gelet op soortenrijkdom maar ook op bodemleven en aanwezigheid van vogels, insecten en (kleine) zoogdieren. Daarnaast moet er over langere periodes worden gemonitord.

Bron foto: Pixabay