Nederlandse soortnamen van cultuurplanten in een eenduidig overzicht
Cultuurplanten worden door veel verschillende gebruikers geteeld, beschreven, onderzocht en verkocht. Hierbij hanteert elke gebruikersgroep vaak eigen namen en principes waardoor er verschillende Nederlandse namen en spellingswijzen in omloop zijn. Bij het samenstellen van de standaardlijst is gestreefd een overzicht te geven van alle gangbare Nederlandse cultuurplanten met vermelding van een voorkeursnaam.
In deze eerste versie worden de Nederlandse namen van houtige gewassen, inclusief fruit, en vaste planten gegeven. Hiervoor zijn verschillende publicaties en internetbronnen geraadpleegd. Per soort zijn maximaal vier Nederlandse namen opgenomen; streek- en dialectnamen zijn niet geregistreerd.
Specialisten van de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen en de Naktuinbouw stelden de lijst samen. Hierbij is samengewerkt met diverse partijen, zoals de Nederlandse Dendrologische Vereniging, Vereniging Stadswerk Nederland, Floron en Anthos.
Voorkeursnaam
Bij veel soorten is het duidelijk wat de voorkeursnaam is; over zomereik voor Quercus robur en Noorse esdoorn voor Acer platanoides zijn alle bronnen unaniem. Maar niet bij elke soort is de voorkeursnaam zo makkelijk te bepalen. Acer campestre heeft bijvoorbeeld twee Nederlandse namen: Spaanse aak en veldesdoorn. De voorkeursnaam is Spaanse aak geworden en de alternatieve naam veldesdoorn. De Spaanse aak is, ondanks dat de naam anders doet vermoeden, een inheemse boomsoort die ook in de Nederlandse genenbank is opgenomen.
Een ander voorbeeld is Populus tremula, bekend als ratelpopulier, esp of trilpopulier. De voorkeursnaam is ratelpopulier. De bladeren van deze inheemse boomsoort zijn vanwege de afgeplatte bladsteel zeer bewegelijk, waardoor ze zelfs bij nagenoeg windstilte een zacht ‘ratelend’ geluid maken.
De samenstellers hanteerden de volgende principes bij de keuze van de voorkeursnaam: gebruik in belangrijke basisbronnen, logica, taalregels, traditie en eenduidigheid. Meer informatie over de werkwijze is te vinden in de standaardlijst.
De lijst is te downloaden via de website van de Naktuinbouw. Er zijn twee ingangen waarop gezocht kan worden: op Wetenschappelijke naam – Nederlandse naam en andersom.
(Foto: Spaanse aank; bron foto:CGN)