Nieuwe inzichten in de waarde van Nederlandse genenbank voor runderrassen
De collectie voor runderrassen bevat genetisch materiaal (sperma) van zeldzame Nederlandse rassen, alsmede een dwarsdoorsnede van de Nederlandse fokpopulaties voor Holstein Friesian (HF) en Maas-Rijn-IJssel (MRIJ) van de afgelopen decennia.
Genetische diversiteit en fokkerij
Genetische diversiteit in landbouwhuisdierpopulaties verandert in de tijd door selectie en toeval. Door genetische diversiteit kunnen kenmerken in rassen veranderen en is aanpassing aan veranderende omstandigheden mogelijk. Fokprogramma’s zijn erop gericht om rassen te verbeteren, en tegelijkertijd de genetische diversiteit te behouden. Onderzocht is of de HF- en MRIJ-genenbankcollecties kunnen bijdragen aan verbetering en het behoud van genetische diversiteit in de huidige fokpopulaties.
Waarde van genenbankstieren: balans tussen fokwaarde en diversiteit
Uit het onderzoek blijkt dat als geselecteerd wordt op verbetering van de Nederlands Vlaamse Index (NVI), een totaalindex waarin verschillende kenmerken zijn gecombineerd, stieren uit de genenbank niets toevoegen aan de huidige populatie van geselecteerde fokstieren. Het gebruik van genenbankstieren kan wel genetische diversiteit verhogen, zonder daarbij veel in te leveren op de gemiddelde NVI. De toegevoegde waarde van genenbankstieren wordt groter naarmate er meer nadruk wordt gelegd op diversiteit en wanneer het fokdoel sterk zou veranderen.
Gebruik van genenbankstieren in de praktijk
Het is niet reëel dat HF stieren uit de genenbank nu actief door veehouders ingezet gaan worden. Er is ruime keuze voor veehouders in de internationale stierenmarkt en bovendien is de hoeveelheid sperma in de genenbank te beperkt om op grote schaal in te zetten. Zo nodig kan genenbankmateriaal in de toekomst gericht worden aangewend in fokprogramma’s.
Conclusie
De Nederlandse genenbank voor HF en MRIJ is met name waardevol voor behoud van genetische diversiteit en bij eventuele sterke veranderingen van het fokdoel in de toekomst.
Meer informatie
Voor meer informatie over het HF onderzoek, lees het volledige artikel in Journal of Dairy Science.
Voor meer informatie over het MRIJ onderzoek, lees het volledige artikel in Journal of Animal Breeding and Genetics.
Dit onderzoek is grotendeels uitgevoerd als onderdeel van het Europese consortium IMAGE (Innovative Management of Animal Genetic Resources). De data zijn beschikbaar gesteld door coöperatie CRV.