Octrooirecht en kwekersrecht weer in balans

Nadat biotechnologie zijn intrede deed, bleek het octrooirecht interessant te zijn voor de veredelingssector. Bedrijven die een interessante eigenschap inbrachten in planten, zoals resistentie tegen een ziekte, vroegen octrooi aan op die eigenschap. Maar dat heeft verstrekkende gevolgen voor de ontwikkeling van nieuwe rassen. Een octrooi geeft immers voor 20 jaar het exclusieve recht op een uitvinding. Veredelaars mogen - anders dan ze gewend zijn - deze nieuwe rassen niet gebruiken voor veredeling. Dat is anders bij het kwekersrecht dat van oudsher in de plantenveredeling gebruikt werd. Daarin zit een kwekervrijstelling. Anderen mogen voortbouwen op de eigenschappen van de rassen.

Discussie

Sommige bedrijven probeerden zoveel mogelijk van hun vindingen onder het octrooirecht te krijgen. Ze investeerden immers in hun innovaties en wilden niet dat anderen die vindingen gratis gebruikten voor eigen commercieel gebruik. Andere bedrijven - waaronder ook brancheorganisatie Plantum - vinden dat veredelaars vrij moeten kunnen beschikken over biologisch materiaal om nieuwe rassen te kunnen kweken.

Na een symposium, begin 2016, kwamen Europese lidstaten in 2017 met de uitspraak dat het niet de bedoeling is dat je octrooien kunt vestigen op producten van wezenlijk biologische processen. Op een nieuwe bloemkleur of resistentiegen uit de natuur moet je geen octrooi kunnen vestigen, zo legt Vakblad KAS Magazine uit. In het artikel 'Octrooi op natuurlijke eigenschappen staat op scherp' zet het vakblad de ontwikkelingen op een rij.

Het ziet er nu naar uit dat de Europese Commissie de regels zo zal aanpassen dat octrooien op planten uitsluitend verkregen via klassieke veredeling niet meer mogelijk zijn. Maar dat woord 'uitsluitend' kan wel weer tot discussie leiden. Als je een bloemkleur ook op een andere manier dan via de klassieke veredeling kunt verkrijgen, betekent dit dan dat je die eigenschap dan wel octrooieerbaar is? Mark Jolink van octrooibureau EP&C ziet in het artikel nog wel wat discussiepunten.

Balans

Veredelingsbedrijven zijn content met de uitspraak van de Europese lidstaten. Ze vinden open innovatie in de verdeling belangrijk. Daarom hechten ze belang aan het kwekersrecht. Tegelijkertijd vinden die bedrijven dat ze hun investering ook terug moeten kunnen verdienen. Daarom moet het octrooirecht in sommige gevallen ook toegepast kunnen worden. Veredelaar Rijk Zwaan denkt dat deze uitspraak een belangrijke stap is in het weer in balans brengen van kwekersrecht en octrooirecht.

Telers

In een ander artikel belicht het vakblad een ander aspect van plantenveredeling. In het artikel 'Veredelen voor veel telers al lang geen hobby meer' laat het vakblad zien dat ook telers zich serieus met veredeling bezig houden. Gerberatelers Willem van Holstein in De Lier en Joris van der Wilt in Mijdrecht bijvoorbeeld hebben op hun bedrijf een eigen veredelingsafdeling. Van Holstein houdt zich met  verdeling bezig omdat hij een sortiment wil telen dat een ander niet heeft. En Van der Wilt weet dat je met succesvolle eigen rassen zelf de prijzen in de hand kunt houden. Maar verdeling is wel een lang traject. Je moet er echt in geloven.

(Bron foto: Pixabay)