Onthoornen van kalveren blijft vooralsnog toegestaan

Veehouders mogen zelf kalveren blijven onthoornen, mits dit onder aanwijzing van de dierenarts gebeurt nadat een dierenarts de kalveren heeft verdoofd. Dat blijkt uit de antwoorden van Dijksma op vragen vanuit de Tweede Kamer.

Pijnlijke ingreep, postoperatieve pijnbestrijding niet verplicht

Het onthoornen van kalveren is een ingreep die pijn en stress meebrengt. De ingreep gebeurt bij kalveren die worden ingezet ter vervanging van de melkveestapel en vindt plaats vanwege de veiligheid voor de houder en om beschadigingen aan soortgenoten te voorkomen in de stalperiode. Bij het onthoornen - met behulp van een electrische of heteluchtmethode- wordt de hoornpit bij kalveren verwijderd. Dit is in Nederland toegelaten bij kalveren tot een leeftijd van 2 maanden. Het onthoornen moet zo diervriendelijk mogelijk gebeuren. Dat betekent naast de wettelijk verplichte verdoving bij het onthoornen, toe te dienen door een dierenarts, ook postoperatieve pijnbestrijding. Die postoperatieve pijnbestrijding is echter niet verplicht.

Na het onthoornen kunnen pijnsignalen worden waargenomen, zoals flapperen met de oren, schudden met de kop, schuren van de kop, een ander lig (rust) gedrag en minder eetlust. Pijn en stress na onthoornen kunnen leiden tot een versnelde ademhaling en hartslag, meer stresshormonen in het bloed, verhoogde pijngevoeligheid rondom de hoornpitten en een verminderde groei.

Snel herstel kalf ook in belang van veehouder

In 2013 heeft Dijksma over postoperatieve pijnbestrijding afspraken gemaakt met de sector en de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD). De KNMvD heeft in december 2014 een standpunt Pijnbestrijding bij lichamelijke ingrepen in de landbouwhuisdierensector uitgebracht waarin dierenartsen en veehouders worden opgeroepen om pijnbestrijding bij de uitvoering van lichamelijke ingrepen te optimaliseren. De sectororganisaties hebben via bijeenkomsten leden bewust gemaakt van het belang en nut van pijnbestrijding en handvatten aangereikt. Boeren hebben er ook belang bij dat het onthoornen goed gebeurt en dat het kalf snel herstelt. LTO ziet een sterke toename van boeren die postoperatieve pijnbestrijding geven, tot ongeveer - zoals blijkt uit de recente peiling van De Boerderij- 80% in 2015. Deze aanpak waarbij de sector haar verantwoordelijkheid neemt, heeft voor Dijksma de voorkeur boven regelgeving. Zij beschouwt die 80% niet als het eindstation.

Alternatieven voor onthoornen

Met de melkveesector is afgesproken dat er wordt ingezet op alternatieven. Zo werkt de sector aan het versneld invoeren van hoornloze dieren (van oudsher bestaan er verschillende hoornloze rassen) en het ontwikkelen van andere houderijsystemen of vernieuwing van onderdelen van bestaande stalsystemen waardoor onthoornen minder noodzakelijk wordt. In 2018 wordt hierover een tussenevaluatie gemaakt.

(Bron foto: Hogeschool VHL)