Ontwikkeling traceersysteem Noordzeevis

Het systeem moet het mogelijk maken om de authenticiteit –vissoort, geografische herkomst en productiewijze- van Noordzeevis vast te stellen. In het rapport Analysemethoden voor de bepaling van authenticiteit in visketens, opgesteld door RIKILT Wageningen UR is te lezen hoe naar dit doel wordt toegewerkt en wat reeds bereikt is. Via vier deelprojecten zijn diverse methoden beproefd.

Labelling en bemonstering

Zo heeft er een ketenanalyse plaatsgevonden, waarbij is gelet op vermenging van schol. Bij de Urker visafslag en verschillende visverwerkende bedrijven in Urk zijn 'mogelijk locaties van vermenging en verwisseling van schol met andere vissoorten vastgesteld'. Diepgevroren vis en vis na het onthuiden laten zich lastig identificeren; het professionaliseren van labelling bij sorteren is volgens RIKILT nodig. Verder is binnen de ketenanalyse een bemonsteringsstrategie opgesteld, gericht op het borgen van een kwaliteitskeurmerk en het voorkomen van fraude.  

DNA-analysemethode

Verder is binnen het project gekeken of het mogelijk is om via DNA metabarcoding te bepalen welke vissoorten zich bevinden in gemengde visproducten. Deze analysemethode is gevoelig genoeg om vissoorten met een gewichtspercentage van 1% in mengmonsters te identificeren. Voordat deze methode daadwerkelijk kan worden ingezet, moet nog wel aan een aantal voorwaarden (zie rapport) worden voldaan.

Chemie verraadt herkomst

Ook is onderzocht of aan de hand van vluchtige stoffen, vetzuren en isotopen de herkomst van schol -locatie in de Noordzee- kan worden bepaald. Hiertoe zijn drie analytische technieken ingezet, waarvan de vetzuurprofilering de locatie het beste voorspelt (20 van de 24 onderzochte schollen werden correct geïdentificeerd). De methode gericht op isotopen blijkt het beste inzetbaar om te bepalen of schol uit de Noordzee of een andere zee komt. Deze methode was ook succesvol bij het vaststellen van de productiemethode (kweek of Noordzee) van tarbot. RIKILT spreekt van 'potentie' aangaande de analysemethoden; ze moeten wel verder worden uitgekristalliseerd.

Supermarktonderzoek

De analytische techniek gericht DNA metabarcoding is daarna toegepast op producten uit de supermarkt waarvan mengmonsters zijn gemaakt. De soortidentiteit kon zo succesvol worden vastgesteld en in twee gevallen kwam de laboratoriumuitslag niet overeen met het etiket. Ook is aan de hand van het vluchtige stoffen- en vetzuren-profiel onderzocht wat de herkomst is; Noordzee of andere zee. Correcte classificatie lijkt vooral mogelijk aan de hand van het vluchtige stoffen-profiel, gezien de uitslag niet beïnvloed wordt door een eventuele paneerlaag of marinade. RIKILT acht  aanvullend onderzoek nodig om specifiekere gebiedsbepaling mogelijk te maken.

(Bron foto: Pixabay)