Onverdoofd doden van vissen onder vuur

Wakker Dier heeft hierover een brandbrief gestuurd naar staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken. De organisatie vraagt zo snel mogelijk vissen op te nemen in het Besluit Houders van Dieren. Met dit besluit voerde de overheid vorig jaar nieuwe welzijnsregels in.

Ernstige aantasting welzijn vissen

Wakker Dier heeft in een rapport uiteengezet in welke mate het welzijn van kweek- en in het wild gevangen vis wordt aangetast. Het aan boord halen van wildgevangen vis zorgt voor stress, verwondingen en sterfte. De oorzaken zijn een toenemende druk op het lichaam van de vissen, schurende netten, en de blootstelling aan lucht en wisselende temperaturen. Bij bodemlevende vissen met een zwemblaas, zoals kabeljauw, schelvis en koolvis is het vrij normaal dat hun zwemblaas tijdens het omhooghalen uitzet of zelfs knapt. Hun ogen puilen vaak uit. Vissen die als bijvangst uiteindelijk weer buiten boord worden gezet, sterven vaak alsnog aan hun verwondingen.

Bijna alle vissen, wildgevangen en gekweekt, worden onverdoofd geslacht. Vissen worden niet gericht gedood, maar sterven ergens in het verwerkingsproces. Vissen worden levend verwerkt en overlijden, soms pas na uren, door zuurstoftekort. Een populaire verwerkingsmethode is 'strippen' of 'kaken', waarbij de organen uit levende vissen worden getrokken of gezogen. Hier gaan vissen meestal niet aan dood. Ze worden na het strippen op ijs gelegd. Het duurt dan nog wel 25 tot 65 minuten tot ze niet meer op prikkels reageren.

Vissen voelen pijn

Vissen worden als diersoort vaak onderbelicht in de pijn- en dierenwelzijnsdiscussies. Vissen reageren wel degelijk op pijnprikkels maar zijn qua mimiek lastig te ‘lezen’. Onderzoek heeft aangetoond dat vissen bijvoorbeeld tal van pijnreceptoren op hun bek hebben, die grote overeenkomst vertonen met pijnreceptoren bij mensen. Wanneer vissen een pijnprikkel krijgen, bijvoorbeeld een vin knip, laten ze een gedragsverandering laten zien die ervoor zorgt dat ze beter met de pijnprikkel kunnen omgaan. Dit alles bewijst dat de hersensystemen voor pijnervaring óók bij vissen aanwezig zijn, zij het mogelijk op een ander niveau dan bijvoorbeeld bij mensen.

Bedwelmen voor steeds meer vissoorten

Recentelijk heeft de overheid een nieuw overzicht gegeven over de stand van zaken van onderzoek naar vissenwelzijn. Hieruit blijkt dat er een aantal onderzoeken zijn ingezet naar het welzijn van meerval onder productieomstandigheden, het bepalen van grenswaarden van waterkwaliteit voor meerval en snoekbaars, het opstellen van specificaties voor het bedwelmen van yellowtail kingfish en snoekbaars en onderzoek naar het diervriendelijk bedwelmen en doden van vissen aan boord van vaartuigen. Sinds 2009 heeft zowel de Europese Unie als Nederland onderzoek gedaan naar verdoofde slacht bij vis en zijn er diervriendelijke dodingsmethoden ontwikkeld, zoals verdoving met een elektrische schok. Vanaf 1 januari 2015 moeten kweekpaling en paling gevangen in het wild worden bedwelmd voor het doden. Voor de meeste gekweekte vissoorten in Nederland zijn inmiddels ontwerpeisen voor bedwelmingsapparaten ontwikkeld. De overheid zal de komende tijd middelen beschikbaar blijven stellen voor verder onderzoek.

(Bron foto: Wageningen UR Livestock Research)