Op stap met vrijwilligers in historisch onderzoek

Steeds meer mensen besteden een deel van hun vrije tijd aan het doen van historisch onderzoek. Ze willen zich verdiepen in de geschiedenis van een persoon of hun omgeving. En omdat er bij natuur- en bosbeheerders een toenemende aandacht is voor cultuurhistorie, ligt het voor de hand vrijwilligers in te schakelen bij cultuurhistorisch onderzoek. Maar hoe doe je dat? Hoe motiveer je vrijwilligers? Hoe moet je ze begeleiden? En wat moet je ze bieden? Uit het rapport 'Inzet van vrijwilligers bij historisch onderzoek in bos en natuur' blijkt dat vrijwilligers bij het in kaart brengen van cultuurhistorie van bos- en natuur gebieden van zeer grote waarde kunnen zijn.

Geschiedenis

In het rapport wordt de inzet van vrijwilligers beschreven in het project 'De Puzzel van het verborgen verleden van het Engelanderholt'. In dat project brachten 30 vrijwilligers in 2014 en 2015 het verleden in kaart op verzoek van de terreineigenaren: Staatsbosbeheer (Spelderholt en het Leesten), Geldersch Landschap & Kasteelen (Bruggelen) en de Veluwse Bosgroepen. Het resultaat was een uitvoerig onderzoeksverslag van ruim 200 pagina's waarin de geschiedenis van het gebied ten zuiden van Apeldoorn is beschreven.

Ervaringen

Het project was niet alleen bedoeld om de geschiedenis in kaart te brengen. De initiatiefnemers van het project wilden ook ervaring opdoen met de inzet van vrijwilligers bij historisch onderzoek. Vrijwilligers kunnen in een relatief korte periode een enorme hoeveelheid historische informatie over een gebied samenbrengen, is de conclusie. Maar je moet ze wel goed begeleiden. Je moet daar tijd voor vrij maken, vrijwilligers een adequate beloning bieden en op een professionele manier met hen omgaan, aldus een van de aanbevelingen. Bovendien is het raadzaam het onderzoek af te bakenen in tijd en onderwerp. Een duidelijke instructie en handleiding is raadzaam. En leg na een kennismaking afspraken vast in een overeenkomst.

Waardevol

Voor vrijwilligers levert het meewerken aan een cultuurhistorisch onderzoeksproject ook veel op. Zij hechten veel waarde aan de kennis die ze tijdens het project opbouwen. De begeleiding door professionals vinden ze waardevol. Zo doen ze vaardigheden op die ze als nuttig ervaren, denk aan het uitvoeren van archiefonderzoek, veldinventarisatie, literatuurstudie en het schrijven van een rapport.

Het rapport en de ervaringen van vrijwilligers zijn op 14 april tijdens een studiedag van Probos gepresenteerd.

(Bron foto: Thinkstock)