Plaagdierdetectie op basis van eDNA

Monitoring van plaagdieren is een essentiële stap in de geïntegreerde aanpak van dierplagen (Integratied Pest Management of IPM). Daarvoor moet je plaagdieren kunnen identificeren. Meestal gebeurt dat door dieren te determineren op basis van uiterlijke kenmerken. Maar het onderscheid is soms lastig, zeker als het om larven gaat. Soms is het zelfs helemaal niet bekend tot welke soort een larve behoort. In een artikel in vakblad Dierplagen Informatie legt Bruce Schoelitsz, docent-onderzoeker bij HAS Hogeschool uit hoe je DNA als barcode in kunt zetten voor detectie van dierplagen.

eDNA

DNA is een molecuul dat zich in de celkern bevindt. De volgorde van de basenparen en cytocine (C) en guanine (G) of thymine (T) en adenine (A) is uniek voor elke soort. Die volgorde codeert de genetische informatie. Je kunt dat DNA ook gebruiken als een soort barcode om individuen te identificeren, om soorten te identificeren of plaagdieren te detecteren. Ook fragmenten van het DNA dat in de directe omgeving te vinden is, het zogenaamde environmental DNA of eDNA, kun je gebruiken om soorten te detecteren. Zo kun je op basis van DNA-fragmenten in water of bodem de aanwezigheid van invasieve exoten kunnen vaststellen.

Bedwants

Een voorbeeld is de bruingemarmerde schildwants (Halyomorpha halys) die in de Verenigde Staten voor problemen kan zorgen in de teelt van appels. In lage populatiedichtheden kan de soort al voor schade zorgen. Als je de soort in een vroeg stadium kunt detecteren, kun je problemen voorkomen. In dit geval gebeurt dat door eDNA te verzamelen dat aanwezig is in het waswater van geplukte appels.

De techniek zou je ook in kunnen zetten om plaagdieren in en rond gebouwen op te sporen. Met een SiA subsidie werkt HAS Hogeschool en Naturalis Biodiversity Center in een project aan de mogelijkheid een detectiekit te ontwikkelen waarmee huisstof kan worden geanalyseerd op de aanwezigheid van de bedwants.

(Bron foto: Mahmoud Ahmed via Pixabay)