Menu
Nieuws

Plantenstoffen voor weerbaarheid bij plant en mens

Planten produceren veel verschillende stoffen of secundaire metabolieten: stoffen die niet direct met de groei of reproductie van planten te maken hebben. In cultuurgewassen zijn ze soms verdwenen. Die teloorgang is jammer, want ze versterken weerbaarheid van de plant en kunnen gezond zijn voor ons.

lanten bevatten verschillende stoffen. In totaal zijn er ongeveer 200 tot 400 duizend verschillende stoffen of secundaire metabolieten, schrijft Stijn van Gils in Vork. Planten maken die stoffen omdat ze als 'gifstoffen' kunnen functioneren. Ze kunnen zich zo beschermen tegen parasieten of predatoren en dragen zo bij aan de plantweerbaarheid. En veel van die secundaire metabolieten hebben waarschijnlijk ook een positief effect op onze gezondheid.

Gezondheidseffect

Flavonoïden en fenolzuren, zijn bijvoorbeeld van die stoffen die een gezondheidseffect hebben. Ze kunnen ontstekingsremmend werken, of werken tegen diabetes type 2. Andere stoffen als alkaloïden kunnen giftig zijn, maar coffeïne, ook een alkaloïd, is weer een genotsmiddel. Van Gils spreekt in het artikel 'Een beetje gif, daar knapt een mens van op' met een aantal onderzoekers over deze inhoudsstoffen bij planten. Er is een groeiende aandacht voor die stoffen. Zo heeft Wendy Russell, onderzoeker aan de Universiteit van Aberdeen, haar aandacht gericht op zo'n 500 stoffen die mogelijk een positief effect hebben op onze gezondheid.

Cultuurgewassen

De meest cultuurgewassen bevatten veel minder secundaire metabolieten dan de wilde planten waar ze van afstammen. Dat is niet vreemd. Veredelaars richtten zich vooral op productiviteit en smaak, niet op de secundaire metabolieten die vaak ook nog wat bitter smaakten. Maar het is wel jammer, vindt Russell, want die stoffen helpen planten met stress om te gaan en kunnen ons helpen om bijvoorbeeld beginnende kankercellen af te breken.

Uv-licht

Nederlandse veredelingsbedrijven richten zich nu ook op de secundaire metabolieten, zo is te lezen in het artikel. Veredelaars kijken welke planteigenschappen ze moeten selecteren om meer secundaire metabolieten te krijgen. Je kunt ook de productie van die secundaire metabolieten stimuleren door planten onder lichte stress te brengen, bijvoorbeeld door een behandeling met uv-licht. In Ierland doet Marcel Jansen bij University College Cork onderzoek naar het effect van een behandeling met licht in de uv B-range. Planten maken dan extra flavonoïden aan.

(Bron foto: Shutterstock)