Portiegroottes in kookboeken
In 2018 had ruim 50% van de volwassen bevolking overgewicht en 15% ernstig overgewicht (obesitas). Dit is voornamelijk toe te schijven aan een te hoge energie-inname. Deze hoge energie-inname zou onder andere komen doordat de portiegroottes in kookboeken zijn toegenomen. Hierdoor neemt de consumptie toe.
Hoofdgerechten
Marjolein Buisman en Jochem Jonkman van de Wageningen Universiteit onderzochten recepten van 187 avondmaaltijden uit vier uitgaven (1950, 1970, 1989 en 2010) van het Margriet kookboek. Wat opviel, was dat de porties in de loop van de tijd kleiner werden. Het aandeel eiwitten, met namelijk dierlijke, nam toe.
Een mogelijke verklaring voor de kleinere avondmaaltijd is dat mensen meer tussendoor zijn gaan eten. In de jaren vijftig aten mensen drie keer per dag en deden ze vaker fysiek zwaar werk.
Nagerechten
Het Nederlands Tijdschrift voor Voeding en Diëtetiek (NTVD) liet onderzoek doen naar portiegroottes van nagerechten in het Wannée kookboek. Dat is een van de meest verkochte Nederlandse kookboeken. Het onderzoek vergelijkt de portiegroottes tussen de eerste (uit 1910) en dertigste druk (2014).
Uit het onderzoek bleek dat porties uit 2014 bijna 10% energierijker zijn dan porties uit 1910. Dit komt neer op een gemiddelde toename van 28 kilocalorieën per portie, wat gelijk staat aan bijna 2 klontjes suiker. Deze energietoename wordt vooral veroorzaakt door de toegenomen hoeveelheid suiker en zout in nagerechten. Voor de preventie van overgewicht is dit niet positief.
Om te bekijken of de portiegroottes van het Wannée kookboek representatief zijn, werden deze portiegroottes vergeleken met nagerechten uit de Allerhande. De portiegroottes in het Wannée kookboek bleken daarbij representatief. Behalve voor vet, dit was in de Allerhande-recepten hoger.
Schijf van Vijf
Dat de portiegrootte van hoofdgerechten kleiner is geworden en die van nagerechten juist groter, zou te verklaren zijn doordat mensen minder van de warme maaltijd eten en juist een grotere portie nagerecht. Maar die nagerechten bevatten te veel energie of ongunstige voedingsstoffen per portie. Nagerechten zijn relatief vet- en suikerrijk en bevatten weinig gunstige voedingsstoffen. Mensen die gewicht willen verliezen, hebben mogelijk helemaal geen ruimte voor een dergelijk nagerecht.
(Bron foto: Shutterstock)