Praktische inspiratie voor Zuid-Hollandse natuur

Knotbomen zijn waardevol als habitat voor insecten, vogels en zoogdieren. Ze bieden voedsel, schuil- en broedgelegenheid. Voor vleermuizen en trekvogels vormen ze een lint waarvan deze dieren gebruik maken tijdens hun vlucht.

Behalve knotbomen zijn er nog veel meer kleine elementen met natuurwaarde. Het rapport Natuurbouwstenen, geschreven in opdracht van de provincie Zuid-Holland, schrijft onder andere over sloten, oevers, bermen, poelen, bosjes, greppels en brughoofden. De website Nature Today besteedt aandacht aan dit rapport.

Klein elementen verdienen aandacht

Het rapport laat zien dat kleine elementen een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan een robuuster landschap. Een landschap met meer verbinding tussen bestaande groene onderdelen, waardoor uitwisseling van planten en dieren plaatsvindt. De biodiversiteit kan hierdoor toenemen.

Binnen groot onderhoud of herinrichting is er vaak te weinig aandacht voor kleine elementen als bosjes en bomenlanen. Met dit rapport is er nu praktische inspiratie voor projectleiders van zo’n herinrichting of groot onderhoud.

Het rapport geeft bij verschillende elementen kort en krachtig weer wat de toegevoegde waarde is. Ook zijn er aanwijzingen voor aanleg en beheer. Tot slot is er een overzicht van de soorten en habitats die profijt hebben als dit element goed wordt ingericht en onderhouden.

Soortspecifieke maatregelen

Het tweede deel van het rapport zoomt in op de ideale inrichting voor diverse diersoorten. Denk aan een bijenlandschap, een insectentrap of een poel voor de rugstreeppad.

Een aantal van deze maatregelen zijn voor de zogenaamde icoonsoorten van Zuid-Holland. De provincie heeft veertig kenmerkende planten- en diersoorten benoemd als icoonsoort. Zo’n icoonsoort is een graadmater voor de staat van de Zuid-Hollandse natuur. Als het goed gaat met de icoonsoort, profiteren andere soorten daar ook van, stelt de provincie.

Kans voor stadsnatuur

Natuur in de stad wordt niet vergeten door de provincie Zuid-Holland. Daarom verscheen onlangs het rapport ‘Bouwstenen voor biodiversiteit in het Omgevingsplan’, geschreven in opdracht van de provincie. Aanleiding voor het rapport is de nieuwe Omgevingswet die stelt dat gemeenten een omgevingsplan moeten presenteren. In dat omgevingsplan moet de fysieke leefruimte worden opgenomen. Een mooie kans op natuurwaarden vast te leggen, aldus het rapport.

Het rapport stelt dat bescherming en bevordering van stadsnatuur voor veel Zuid-Hollandse gemeenten geen prioriteit had. Met dit rapport wil de provincie gemeenten inspiratie bieden: laten zien wat er allemaal mogelijk is aan natuur in de stad. Naast inspiratie biedt het de gemeenten heldere handvatten.

Meer groen in de stad

Stadsnatuur biedt kansen, want er zijn genoeg dier- en plantensoorten met de stad als leefomgeving. Vogels als de huismus en de merel, maar ook vleermuizen en een groot aantal muurplanten voelen zich prima thuis in de stad.

Natuur in de stad kan bijdragen aan diverse problemen zoals hittestress en wateroverlast. De oplossing is eenvoudig: meer groen. Daarom moet natuurinclusief ontwerpen en bouwen de norm worden, stelt het rapport.