Rechter: Vergunning nodig voor bestrijdingsmiddelen nabij natuurgebied

De Nederlandse natuur wordt sinds de jaren 90 van de vorige eeuw beschermd door de Europese Natura 2000 richtlijnen. Deze zijn erop gericht om specifieke natuur, planten en dieren, maar ook een groot aantal vogelsoorten te beschermen. In Nederland zijn 165 gebieden aangewezen als Natura 2000-gebied, waarvan 14 gebieden in Drenthe.

Natura 2000

Het Holtingerveld is 1.782 hectare groot en aangewezen als Natura 2000-gebied vanwege de aanwezigheid van heischrale graslanden, droge heides en kraaiheidebegroeiingen. Bovendien is het gebied beroemd voor de zeldzame planten die er voorkomen – vooral in het heischraal grasland – die op andere plekken in Nederland vrijwel volledig zijn verdwenen. Mede daardoor is de natuur in het Holtingerveld internationaal van groot belang. Hier kun je uitgebreid lezen over de prachtige natuur in Holteringerveld en waarom het beschermd wordt.

In hoger beroep

Het RIVM gaat in het Onderzoek Bestrijdingsmiddelen en Omwonenden (OMO) uit van een straal van 250 meter binnen het bereik van een natuurgebied. Momenteel wordt er onderzocht of er in hoger beroep kan worden gegaan. Het verweer is dat het effect en de grondwaterdrainage kleiner is dan 0,02 m en het effect op de ecologie nihil is. Er wordt pas een vergunning toegekend bij minder dan 0,00 m. Deze uitspraak is van toepassing op alle boeren en telers in Nederland. De kans is aanwezig dat er in de toekomst altijd een vergunning aangevraagd moet worden. Ook wanneer de bestrijdingsmiddelen zijn goedgekeurd door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). “Het gaat hier niet om het toestaan van de bestrijdingsmiddelen, de rechter doet uitspraak over het gebruik ervan”, aldus een woordvoerder van het College.

Vergunningsplicht

Wanneer de uitspraak definitief wordt, moet je als boer of teler zelfs met terugwerkende kracht een vergunning aanvragen. Met het aanvragen van de vergunning wordt onderzocht of het nabijgelegen natuurgebied schade oploopt. Om te toetsen of je vergunningsplichtig bent, doorloop je een opgesteld stappenplan. Het is belangrijk om je te realiseren dat wanneer je nog geen concrete stappen zet tot een uitbreiding van een stuk grond of het gebruik van bestrijdingsmiddelen, er voor het vooronderzoek al een vergunning nodig is. Zelfs een kleine aanpassing aan de landbouwgrond valt onder de vergunningsplicht. 

“Deze uitspraak maakt van het voorzorgsprincipe een verlammingsprincipe. Natuurlijk is voorzichtigheid geboden bij natuurbescherming, maar op een gegeven moment moet je ook durven zeggen: deze handeling heeft geen effect.”, zegt Joris Baecke, portefeuillehouder Gezonde Planten bij LTO Nederland in dit artikel.

Voor- en nadelen

De nadelen van de vergunningsplicht zijn vrij logisch: veel papierwerk, uitstel van projecten en dat wat vanzelfsprekend lijkt, wordt nu extra onder de loop genomen. De nadelen liggen vooral op het bord van de boeren en telers. De voordelen gelden vooral voor de natuur die betere bescherming geniet en provincies. De regionale overheid krijgt op deze manier een veel beter inzicht in wat de eventuele schade is in Natura 2000-gebieden. De vraag is: waar ligt de balans?

De kogel is echter nog niet door de kerk en de provincie Drenthe onderzoekt of zij in hoger beroep kunnen gaan. LTO gaat in overleg met het Ctgb, het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de Provincie Drenthe over de potentiële impact van deze zaak. Ook onderzoeken zij de juridische betrokkenheid bij een eventueel hoger beroep.

(Bron foto: Gouwenaar)