Risico's natuurbrand beperken

In de zomer van 1976, een kurkdroog jaar, was er ten noorden van Arnhem een grote natuurbrand. De omvang van de brand was indrukwekkend. Omdat de brand zich in de richting van een defensieterrein verplaatste, ontstond paniek. Het nieuws besteedde er uitgebreid aandacht aan. Het was niet de laatst brand. De laatste jaren waren er regelmatig bos- en heidebranden waarbij honderden hectare natuur verloren gingen. Het praktijkadvies 'Risicobeheersing natuurbranden' somt verschillende branden op: Hoog Soeren, Leusderheide en Strabrechtseheide (2010), Fochteloërveen, Kalmthoutseheide (België) en Aamsveen (2011), Radio Kootwijk (2012), Vorden en Leende (2013), de duinen bij Bergen/Schoorl (2009, 2010, 2011) en de Hoge Veluwe in 2014.

Brandrisico

De oorzaken van een natuurbrand zijn heel divers. Het kan ontstaan door onvoorzichtig gebruik van vuur, brandende sigarettenpeuken, remvoering van treinen of vuurwerk. Vaak onachtzaamheid, soms ontstaat het door brandstichting. Helaas wordt de precieze oorzaak zelden achterhaald. Natuurlijk moet je natuurbranden proberen te voorkomen. Je kunt waarschuwen bij droogte. De website Natuurbrandrisico geeft een indicatie van brandrisico's in Nederland.

Compartimentering

Beheerders van terreinen en natuureigenaren kunnen maatregelen nemen om de gevolgen van een natuurbrand te beperken. Compartimentering is het sleutelwoord. Vakblad Natuur Bos Landschap laat in het artikel Vertraag het Lopend Vuurtje! zien hoe je door barrières een terrein in compartimenten kunt opdelen. Een brandsingel, weg, ven, akker of een singel van loofhout kan voorkomen dat brand van een vak overspringt naar een ander vak. Sommige loofhoutgewassen werken brandvertragend, zoals zomereik, tamme kastanje of berk. In het Kroondomein Het Loo bijvoorbeeld is tussen 1980 en 1990 een grootschalige compartimentering uitgevoerd. Om compartimenten van 200-600 ha groot zijn stroken bos gekapt van circa 50 meter breed. Zo kun je waardevolle of kwetsbare gebieden beschermen.

Samenwerking

Om beheerders te helpen, heeft VBNE de brochure 'Risicobeheersing natuurbranden' gemaakt waarin beschreven wordt wat je kunt doen om de risico's te beperken. Samenwerking tussen Natuureigenaren, burgemeesters (openbare orde en veiligheid) en brandweer is essentieel. Zo moet je zorgen dat terreinen toegankelijk zijn voor de brandweer en dat er voldoende bluswater is. Het was ook onderwerp van de Veldwerkplaats Aspecten van natuurbrandpreventie die in 2015 gehouden is.

En wat doe je als er brand uitbreekt? Waarschuw onmiddelijk de brandweer, bel 112. Laat het blussen over aan de brandweer en volg hun instructies op.

(Bron foto: Pixabay)