Ruige stalmest voor een betere bodemgezondheid

Er zijn niet veel boeren die ruige stalmest gebruiken om hun land te bemesten. Toch kan deze mest van betekenis zijn voor de bodemvruchtbaarheid. De Vereniging van Bos- en Natuurterreineigenaren (VBNE) organiseerde daarom in juni een werkschuurbijeenkomst over de rol ruige stalmest in natuurbeheer. Die bijeenkomst was bedoeld voor agrarische collectieven en natuurbeheerders.

Bodemleven

Drie sprekers leidden het onderwerp in, zo is te lezen in het verslag van deze bijeenkomst. Jeroen Onrust, die in december 2017 promoveerde op een onderzoek over bodem, regenwormen en weidevogels maakte duidelijk hoe belangrijk ruige stalmest is voor de regenwormen. Adviseur Theo Mulder ging dieper in op de rol van ruige stalmest voor het bodemleven. En biologisch melkveehouder Henk Pelleboer deelde zijn ervaringen met weidevogelbeheer.

Regenwormen

Onrust maakt duidelijk hoe belangrijk ruige stalmest is voor regenwormen. Op grasland dat bemest is met ruige stalmest vind je meer regenwormen dan op grasland dat bemest is met drijfmest of kunsmest. En op land dat wat later bemest is (half maart) vind je meer regenwormen dan op land dat begin februari bemest is. Die regenwormen zijn belangrijk voor de bodemstructuur. Ze breken mest en strooisel af en maken het beschikbaar voor bacteriën en schimmels. Bovendien vormen regenwormen een belangrijke voedselbron voor weidevogels.

Bodemgezondheid

Mulder benadrukte dat het voor boeren belangrijk is te werken aan de gezondheid en vitaliteit van de bodem. Een gezonde bodem is een bodem die goed doorworteld is en waar het bodemleven goed ontwikkeld is. Dat je het met alleen kunstmest de bodem niet verbetert, wist Justus von Liebig al, zo benadrukt Mulder. Von Liebig (1803-1873), de uitvinder van kunstmest, stelde dat alleen kunstmest de bodem uitput. Koolstof is veel belangrijker voor een gezonde bodem met veel bodemleven.

Pelleboer, tevens gastheer van deze bijeenkomst, heeft een biologisch bedrijf met 170 melkkoeien, een potstal met stro. Daarnaast is er een zorgboerderij, kaasmakerij en organiseert hij veel publieksactiviteiten. De ruige mest uit de potstal zet hij in bij weidevogelbeheer. Hij heeft op drie plekken in zijn land een plas-dras situatie gecreëerd.

Optimaal beheer lastig

Aan het slot van de bijeenkomst werd geconcludeerd dat er verschillende ervaringen zijn met de toepassing van ruige mest, zoals over het beste tijdstip en de frequentie van het uitrijden ervan. Voor weidevogels zou het beste zijn om graslanden zo laat mogelijk in het voorjaar met ruige stalmest te bemesten. Maar werd ook opgemerkt dat regenwormen vooral goed voer zijn voor volwassen weidevogels, maar niet voor de kuikens, terwijl daar een groot knelpunt ligt. Bovendien zijn boeren en natuurbeheerders gebonden aan strikte regelgeving, waardoor optimaal weidevogelbeheer in de praktijk lastig is.

(Bron foto: Pixabay)