Steeds meer verbreding in melkveehouderij

Multifunctioneel ondernemer Peter Gille van boerderij Het Lansingerland in Bergschenhoek heeft in de loop der jaren diverse activiteiten ontwikkeld. Het bedrijf biedt kinderopvang, heeft een horecavoorziening, biedt zorg en heeft een boerderijwinkel. Daarnaast zijn er plannen voor ontwikkeling van een camping en een groepsaccomodatie. De melkveehouderij zelf is de minst renderende tak. De productie van melk zorgt voor hooguit 20% van de omzet. Toch zijn de koeien de spil van het bedrijf. 'Ze zijn de verbindende schakel', zegt Gille in het artikel 'Koeien zijn ons unieke verkoopargument'.

Tweede tak

Gille is een van de vijf multifunctionele ondernemers die vakblad Veeteelt in beeld brengt in de editie over verbreding in de melkveehouderij. Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) werd in 2016 op ruim 28 procent van de melkveebedrijven in Nederland iets gedaan aan verbreding, meldt het vakblad in het artikel 'Tweede tak vaak beste melkkoe'. Je kunt denken aan agrarische bedrijven die activiteiten ontwikkelen op het gebied van natuur- en landschapsbeheer, recreatie, zorg, boerderijverkoop, kinderopvang en boerderijeducatie. Ook het stallen van goederen of het uitvoeren van loonwerk voor derden wordt door CBS tot de verbreding van agrarisch bedrijven gerekend.

Omzetgroei

Natuur- en landschapsbeheer is economisch gezien de belangrijkste activiteit. In 2016 leverde die activiteit op 18,6% van de bedrijven een bijdrage aan het inkomen. 5,4% van de melkveehouders voert loonwerk voor derden uit en 3,5 procent van de ondernemers zegt actief te zijn in agrotoerisme.

Volgens Wagenings onderzoeker Andries Visser is de multifunctionele landbouw tussen 2007 en 2013 sterk geprofessionaliseerd. De omzet groeide in die tijd met ruim 60% tot bijna 500 miljoen euro. Visser denkt dat de sector zich zal blijven ontwikkelen. Hij ziet nu perspectief voor de zorglandbouw en agrarische kinderopvang.

Rentabiliteit

Toch is de rentabiliteit van de tweede tak beduidend minder dan de eerste tak, meldt het vakblad. Visser kent geen bedrijven waar de ontwikkeling van de tweede tak een ontmanteling van de eerste tak heeft ingeluid. Wel staan bedrijven met een tweede tak financieel sterker. Verbreding is een mogelijkheid om dalen in de melkveehouderij op te vangen, aldus Visser.

Drijfveer

Melkveehouders hebben hun eigen overwegingen om te kiezen voor verbreding. Sommige zoeken uitdaging. Ze willen als ondernemers zelf aan de knoppen van hun bedrijf kunnen draaien om meer invloed te krijgen op het financieel resultaat. Voor anderen is het herstel van de verbinding tussen landbouw en samenleving een drijfveer. Dat laatste geldt bijvoorbeeld voor de familie Fleurbaey die op hun bedrijf geproduceerde zuivelproducten verkoopt. 'Het contact en de waardering van de klant geeft ons veel meer voldoening dan meer koeien melken,' aldus Philip Fleurbaey in het artikel 'Melk op eigen kracht tot meerwaarde brengen'.

(Bron foto: Thinkstock)