Teruggedrongen korhoen op punt van uitsterven
Dit 'oord' is de Sallandse Heuvelrug. Knelpunt lijkt vooral de geringe kuikenoverleving te zijn. Debet daaraan is onder meer de kwalitatieve achteruitgang van hun gebied. Uitsterven kan alleen worden afgewend 'onder strikte voorwaarden', meldt Alterra op de website Wageningen UR in een nieuwsbericht over haar rapport 'Doorstart van het Nederlandse korhoen?'. Verder meldt zij: ‘afschot van vossen en kraaien heeft niet geleid tot enige verbetering’.
Onder verslechtering van het leefgebied wordt onder meer verstaan: hoge stikstofdepositie, verzuring, gewijzigd heidebeheer, klimaatverandering, predatiedruk en verstoring door de mens.
Niet optimaal toevluchtsoord
Voornoemde oorzaken hebben er voor gezorgd dat het korhoen is teruggedrongen naar een plek die niet is ‘gevrijwaard van effecten van bijvoorbeeld vermesting in de omliggende gebieden, en de voedselbeschikbaarheid is niet optimaal’. In de conclusie van het rapport is verder te lezen dat deze plek slechts voor een beperkte populatie ruimte biedt. Bovendien maakt één enkele plek de soort kwetsbaar met het oog op voortbestaan.
Bjjplaatsen gestaakt
Een vorig jaar geplaatst artikel op de website van Natuurbericht door Vogelbescherming Nederland (‘Verdwijnen wilde korhoen lijkt onafwendbaar’) meldt dat drie organisaties en de Provincie Overijssel twee jaar geleden afspraken ‘te knokken voor het korhoen’. Daartoe zijn korhoenders bijgeplaatst, maar in het licht van diverse bevindingen is besloten dit te staken. Zo is in Brabant een tijd geleden een project gestart waarbij eveneens korhoenders zijn bijgeplaatst - met tegenvallende resultaten. Veel dieren zijn dood teruggevonden. Gesteld wordt onder meer dat de vogels mogelijk niet genoeg aan het terrein aangepast waren. Zie het hierover verschenen rapport ‘Herintroductie van het Korhoen op de Regte Heide in 2009 en 2010’.
In het artikel op Natuurbericht is te lezen dat de organisaties die betrokken zijn bij de Sallandse Heuvelrug -Vogelbescherming, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten- stellen dat vergroting en verbetering van het leefgebied prioriteit heeft. 'Op korte termijn verwachten we van de overheid hierin belangrijke stappen’, meldt een woordvoerder van Natuurmonumenten op de site Natuurbericht. Hun adviezen en bevindingen hebben zij onder meer aangeboden bij staatssecretaris Sharon Dijksma van het ministerie van Economische Zaken (EZ).
Meer voeding, groter gebied
Het ministerie van EZ was ook opdrachtgever van het recent door Alterra uitgevoerde onderzoek dat leidde tot een aantal aanbevelingen waaronder een twee fasenplan. De eerste fase bestaat eruit een minimum aantal dieren te realiseren om spontane uitsterving te voorkomen. Jaarlijks minimaal 10 hanen en 10 hennen is daarbij wenselijk. ‘Als die er niet lijken te zijn is het aan te bevelen dieren bij te plaatsen’, meldt Alterra. Tegelijk moet worden gewerkt aan de habitat: ‘primair met betrekking tot voedselbeschikbaarheid voor kuikens en areaaluitbreiding’.
Volgens Alterra is ‘een robuust heideverjongingsbeheer en de geplande boskap van ten minste 300 ha in de komende vijf jaar (Natura 2000-plan Sallandse Heuvelrug)’ daarbij ‘van groot belang’. Verder zijn het tegengaan van vermesting en verzuring wenselijk. Ook het veilig stellen van extra habitat en het volhouden van ingezet beleid gedurende minimaal 5 jaar wordt aanbevolen. De tweede fase richt zich -onder meer- op omliggend gebied en verbindingszones.
(Bron foto: Korhoenders/Lyrurus tetrix (ook wel: Tetrao tetrix/'Black Grouse'), gefotografeerd door Billy Lindblom uit Hallsberg, Zweden ([CC-BY-2.0] via Wikimedia Commons))
