Nieuws

Vanggewassen mechanisch bestrijden

Vanggewassen, groenbedekkende gewassen die je inzaait om stikstof vast te houden, moet je aan het einde van de teelt onderwerken. Vaak wordt daarbij een chemisch onkruidbestrijdingsmiddel ingezet. Maar je kunt ze ook mechanisch bestrijden.

In de landbouw zie je steeds vaker dat er vanggewassen worden ingezaaid. Het gebruik van die vanggewassen is in een aantal gevallen verplicht, zoals na de teelt van mais op zand- en lössgrond. Belangrijk doel van het gebruik van vanggewassen is dat het risico op verlies van nutriënten beperkt wordt. De gewassen nemen de reststikstof op die overgebleven is na de teelt, zodat die niet kan uitspoelen in grond- of oppervlaktewater.

Stikstof vastleggen

De inzaai van vanggewassen is dus goed voor de waterkwaliteit, maar er zijn meer voordelen van het gebruik van vanggewassen. Zo is te lezen in een artikel in vakblad Boer&Tuinder dat vanggewassen door hun snelle gewasontwikkeling ook onkruiden kunnen onderdrukken en dat ze kunnen bijdragen aan een betere bodemgezondheid.

Het artikel gaat in op de hoeveelheid stikstof die vastgelegd wordt door de groenbedekkende gewassen. Onder gunstige omstandigheden kunnen ze wel meer dan 100 kg N/ha vastleggen, schrijft het vakblad. Een vuistregel is dat er per cm bovengrondse vegetatie ongeveer 1 kg N/ha wordt vastgehouden, bij grasachtige vanggewassen kan dat zelf oplopen tot 2,5 kg N/ha per cm gewas.

Bodemgezondheid

Aan het einde van de teelt, wanneer de grond zaaiklaar moet worden gemaakt voor een volggewas, moet je het vangwas onderwerken. Een deel van de opgenomen stikstof komt dan weer vrij en is zo beschikbaar voor een volggewas. Vuistregel is, zo meldt het vakblad, dat ongeveer een derde van de stikstof die het vanggewas opgenomen heeft, beschikbaar komt voor de volg­teelt. De snelheid waarmee die stikstof vrijkomt, verschilt per gewas. Bij grasachtigen komt die stikstof wat trager vrij dan bij andere vanggewassen.

Een belangrijk voordeel van de vanggewassen is dat ze naast het vastleggen van stikstof, ook het onkruid helpen onderdrukken en dat ze kunnen bijdragen aan een gezonde bodem doordat ze de bodemstructuur verbeteren. Diepwortelende grondbedekkers houden de bodem verder open. De fijne wortels zorgen dat grote bodemkluiten openbreken. Daarnaast zorgen ze voor toevoer van organische stof en verbeteren ze zo het bodemleven. Een bijkomend voordeel is dat je sommige gewassen kunt gebruiken als ruwvoer.

Vlinderklepelmaaier

In Nederland worden vanggewassen vaak chemisch bestreden door de inzet van Roundup. Maar het kan ook anders, zo laat een video zien die door het ministerie van LNV is uitgebracht. Loonbedrijf Almen Harfsen gebruikt daarvoor een vlinderklepelmaaier. De klepels in de klepelmaaier slaan het vanggewas kapot, waarna je het makkelijk kunt onderploegen.

Mechanische bestrijding is eigenlijk nog goedkoper dan chemische bestrijding, aldus Freddie Heuvelink van het loonbedrijf. Melkveehouder Jan Borgman, die gebruik maakt van de diensten van het loonbedrijf. Hij vindt het belangrijk dat je vanggewassen niet met Roundup bestrijdt. De gele velden roepen veel maatschappelijke weerstand op. 

(Bron foto: Still YouTube)