Veel oorzaken voor eikensterfte

Eikensterfte is een serieus probleem in de bosbouw, schrijft vakblad Boomzorg in een artikel over eikensterfte. In gesprek met gepensioneerd onderzoeker Anne Oosterbaan zet het vakblad de verschillende oorzaken op een rij.

Verzurende meststoffen

Naast de droogte en aantasting door insecten speelt ook het effect van verzurende meststoffen een rol. Door stikstofdepositie spoelen basische kationen uit de bodem waardoor de toplaag verzuurt. Een boom kan daardoor minder calcium en kalium opnemen waardoor die wegkwijnt. Daarnaast speelt die verzuring een belangrijke rol bij de verstoring van de schimmelhuishouding. Mycorrhizaschimmels die samenleven met eiken, staan dan onder druk.

Toch is verzuring niet de hoofdoorzaak voor eikensterfte. Stikstofdepositie en dus verzuring is vooral een Nederlands probleem, terwijl eikensterfte ook voorkomt in het buitenland en op uitgesproken basische gronden. In Nederland komt eikensterfte voor op Brabantse zandgronden met een pH-KCl van 3 tot 4, maar ook in de Noordoostpolder met een pH tussen de 6 en 7.

Eikenprachtkever

Insectensoorten als de kleine wintervlinder en de groene eikenbladroller zorgen voor forse vraat in het voorjaar, maar daar gaat een boom niet van dood, aldus Oosterbaan. De eikenprachtkever (Agrilus biguttatus) zorgt voor meer schade. De larve van de eikenprachtkever graaft gangen onder de bast van eiken waardoor bomen kunnen sterven. Deze soort is nieuw voor Nederland. Voor 1990 kwam dit insect hier niet voor.

Honingzwam

Een tweede belangrijke verzwakker van de eik is de honingzwam. Bij een verzwakte boom kunnen deze schimmels in de stam groeien en zo de boom aantasten. Uiteindelijk kan het leiden tot sterfte van de boom. De droge zomer van 2018 zal bovendien ook nog tot extra dode eiken kunnen leiden.

Eikensterfte is lastig, zo niet onmogelijk te bestrijden, zo concludeert het vakblad. De veelheid aan oorzaken zoals droogte, vlindervraat en de opkomst van nieuwe plaaginsecten zijn zaken waarop een bosbeheerder weinig tot geen invloed heeft.

(Bron foto: Pixabay )