Veelbelovende resultaten praktijktoets BiodiversiteitsMonitor Akkerbouw

De BiodiversiteitsMonitor voor de Akkerbouw (BMA) is in februari 2023 gelanceerd. De BMA is bedoeld om prestaties voor biodiversiteit op bedrijfsniveau bij akkerbouwers te meten: in hoeverre zorgt de teler voor de juiste condities voor biodiversiteit op zijn bedrijf? Is er sprake van een gezonde bodem, een divers akkerland, voldoende (semi)natuurlijk habitat en minimale emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen? De KPI’s moeten hiervoor een betrouwbare indicatie geven.

Vragen praktijktoets

In de praktijktoets zijn de gegevens om de score op de KPI’s te berekenen bij zestien akkerbouwers verzameld om antwoord te kunnen geven op de volgende vragen:

1. Hoe kunnen de data voor het berekenen van de KPI’s het eenvoudigst worden verzameld?
2. Wat is de beste manier om de KPI-scores te berekenen?
3. Wat zijn de belangrijkste knelpunten bij het verzamelen van data en het berekenen van de KPI’s?
4. Zijn de resulterende waarden goed te interpreteren en begrijpelijk voor akkerbouwers?
5. Kan de BMA worden toegepast bij verschillende typen akkerbouwbedrijven (regio, grondsoort, bouwplan)?

De bedrijven verschilden fors met elkaar. Denk daarbij aan regio, areaal biologisch/gangbaar, grondsoort en omgeving. Er is gekeken naar beschikbaarheid van data, en of de data geschikt en interpretabel zijn.

Belangrijkste conclusies praktijktoets

• Bedrijven scoren vaak goed op de ene KPI, maar slecht op andere. Zodoende heeft elk bedrijf zijn uitdagingen op het gebied van biodiversiteit.
• De Gecombineerde opgave en de bijbehorende Perceelregistratie worden gezien als de beste geborgde data gebleken voor de BMA. Deze zijn het meest beschikbaar. Het bedrijfsmanagementsysteem (BMS), indien goed bijgehouden, is een waardevolle informatiebron voor de in- en output van bedrijven, maar is nog niet goed geborgd.
• De BMA werkt op bedrijfsniveau. Onderzocht wordt hoe samenwerkende bedrijven afzonderlijk en gezamenlijk kunnen scoren.
• Biologische bedrijven scoren gunstig op de meeste KPI’s, zoals milieubelasting gewasbeschermingsmiddelen en organischestofbalans.

Praktische tips

Deze tips kunnen akkerbouwers helpen om hun bedrijfsvoering duurzamer te maken en de biodiversiteit op en rondom hun akkers te bevorderen:

• Gebruik van groenbemesters: Plant groenbemesters om de bodemstructuur te verbeteren, erosie te verminderen en de biodiversiteit te bevorderen.
• Wisselteelt toepassen: Wissel gewassen af om de bodemvruchtbaarheid te behouden en plagen en ziekten te verminderen.
• Randbeheer: Beheer akkerranden door het zaaien van bloemenmengsels die nuttige insecten aantrekken en de biodiversiteit verhogen.
• Verminder het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen: Kies voor geïntegreerde gewasbescherming en biologische bestrijdingsmiddelen om schadelijke effecten op de biodiversiteit te minimaliseren.
• Optimaliseer waterbeheer: Gebruik efficiënte irrigatietechnieken om waterverbruik te minimaliseren en de gezondheid van de bodem te behouden.
• Monitor biodiversiteit: Gebruik de KPI’s van de BMA om regelmatig de biodiversiteit op je bedrijf te meten en verbeteringen door te voeren waar nodig.
• Samenwerken met andere boeren: Deel kennis en ervaringen met collega-akkerbouwers om gezamenlijk biodiversiteitsvriendelijke praktijken te verbeteren en te implementeren.