Verborgen catalogi zorgen voor enorme uitbreiding aardbeirassen in de Oranje Lijst

De samenstellers  van de Oranje Lijst kwamen door een tip van een lid van de Noordelijke Pomologische Vereniging op het spoor van de ‘Tuinbouw-Inrichting’ E.H. Krelage te Haarlem. Deze heeft  in 1867 – 1878  ‘Catalogi der aardbeziën’ gepubliceerd met niet alleen namen, maar ook beschrijvingen van aardbeirassen. Deze ‘beredeneerde’ catalogi waren te verkrijgen ‘tegen franco overmaking van 30 cents in postzegels’.

Uit de catalogi zijn 387 rasnamen opgetekend, waarvan 371 nog niet in de Oranje Lijst (gewas: aardbei) stonden. Hiervan zijn de namen van 9 rassen gevonden in nog bestaande collecties. Hiermee is het aantal nog aanwezige oude aardbeirassen gekomen op 31.

De catalogi waren niet eerder opgemerkt omdat deze in de Special Collections van Wageningen UR Library onder de literatuur over bloembollen waren ondergebracht. Dit is niet zo vreemd. E.H. Krelage & Zn was een bloemisterij, gespecialiseerd in bloembollen. Ernst Heinrich Krelage was in 1804 uit Duitsland naar Haarlem gekomen en begon in 1811 een bloemisterij, wat later kwekerij de Bloemhof werd genoemd. Zijn zoon Jacob zette het bedrijf in 1855 voort en richtte zich vooral op bloembollen. Het bedrijf werd geroemd, niet alleen om het assortiment, maar ook om de wetenschappelijke aanpak. Van 1901 tot 1931 leidde kleinzoon Ernst het bedrijf. De Haarlemse straatnamen Krelagestraat, Bloemhofstraat en Wintertuinplein herinneren nog aan het belang van het bedrijf in de stad.

Waar de interesse in aardbeien vandaan kwam, is moeilijk te achterhalen. Wellicht heeft het te maken met de omvangrijke aardbeienteelt in de 19e eeuw in het gebied rond Heemskerk en Beverwijk, niet ver van Haarlem. Het is niet duidelijk waarom het bedrijf na negen jaar stopte met de verkoop van aardbeiplanten.

(Bron foto: CGN, Special Collections WUR)