Verduurzaming veehouderij lukt alleen met voorhoede

De veehouderijsector veroorzaakt forse milieudruk en risico’s voor de gezondheid wat leidt tot maatschappelijke en politieke discussie, constateert de Sociaal Economische Raad (SER). Daarom is verduurzaming nodig. Een duurzame veehouderij garandeert een schone productie met oog voor dierenwelzijn en omgeving. Om de veehouderij te verduurzamen zijn al een veelheid aan initiatieven genomen om de problemen aan te pakken en verduurzaming op gang te brengen, maar tot echte doorbraken heeft dit nog niet geleid, aldus de commissie Duurzame Veehouderij van de SER. In het advies 'Versnelling van verduurzaming van de veehouderij' dat op 25 oktober aan staatsecretaris Van Dam werd gepresenteerd, pleit de commissie voor een andere aanpak.

Steun

Om die versnelling op gang te helpen, krijgt alleen de voorhoede, veehouders die echt duurzaam werken, steun. Deze voorhoede, naar schatting 30% van de veehouders, krijgt voorrang bij de verdeling van dierrechten en fosfaatrechten en financiële steun van banken bij uitbreiding van hun bedrijf. De overheid moet zich met de regelgeving alleen op deze vernieuwende bedrijven richten. De achterblijvers krijgen niks. En voor wie niet aan de voorwaarden kan voldoen, wordt een financiële regeling getroffen, zo luidt het advies.

In het advies worden verschillende mogelijkheden genoemd om de aanpak financieel te onderbouwen. Een nationale regisseur moet het karwei op zich nemen. Die moet alle partijen binnen de veehouderij aanspreken op de voortgang van verduurzaming. De regisseur doet aanbevelingen voor bijstelling van beleid en zal, waar nodig, tussentijdse interventies plegen en sectorbrede initiatieven coördineren.

Doe-agenda

Het advies roept veel reacties op. Natuur & Milieu vindt het terecht dat de commissie wil werken met een voorhoede, maar vindt dat er meer maatregelen genomen moeten worden om achterblijvende bedrijven te saneren. Zonder sanering is het beleid voor duurzame koplopers gedoemd te mislukken, aldus de milieuorganisatie. Stichting Dierenbescherming stemt ook in met het advies, maar vindt dat de regiegroepen breder moeten worden samengesteld. Daar zitten nu vooral vertegenwoordigers uit de veehouderijsectoren zelf in. Maatschappelijke organisaties zijn ondervertegenwoordigd vinden de dierenbeschermers.

Landbouworganisatie LTO ziet de noodzaak van het advies, maar vindt dat er meer moet gebeuren dan het aanstellen van een landelijke regisseur. Verduurzaming kan pas worden gerealiseerd als er een concrete doe-agenda per sector komt. Die agenda kun je alleen realiseren als sectoren daarin zelf een leidende rol houden.

De SER hoopt dat overheid en bedrijfsleven gezamenlijk serieus het heft in handen nemen. Verduurzaming is hard nodig om te zorgen dat de veehouderij weer geaccepteerd midden in de maatschappij komt te staan.

(Bron foto: Shutterstock)