Vier fasen in het proces van bedrijfsovername

Agrarische bedrijven zijn bijna altijd familiebedrijven. Het moet de opvolger gegund worden om een bedrijf over te nemen. Dat maakt het dat het traject van bedrijfsovername vaak veel gevoeliger ligt dan bij een bedrijf in een andere sector.

Een goede voorbereiding op het overnameproces is daarom belangrijk. BNDR, het magazine van Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) zet in het artikel 'Bedrijfsovername, hoe zit dat nou eigenlijk?' een aantal aspecten op een rij.

Vier fasen

In het artikel worden vier fasen in het overnametraject onderscheiden. De eerste fase is de voorfase. Het is de fase die plaatsvindt tijdens de schoolperiode vanaf een jaar of 12. Als jongere oriënteer je je, samen met je ouders op de mogelijkheden. Zie je perspectief voor het ondernemerschap?

Samenwerkingsfase

Nadat je een keuze voor de overname van het bedrijf hebt gemaakt begint de tweede fase, de samenwerkingsfase. Je werkt met je ouders samen op het bedrijf, eventueel combineer je dat met een baan naast het bedrijf. De echte samenwerking begint als je volledig meewerkt in het bedrijf. Dat kan op twee manieren: in loondienst of in een maatschap. Het voordeel van loondienst is dat het minder definitief is, maar je moet wel belasting betalen. Een maatschap is financieel en fiscaal aantrekkelijker.

Overeenkomst

Het doel van die samenwerkingsfase is dat je samen het bedrijf klaar maakt voor overname. Daarbij is van belang dat je een goede samenwerkingsovereenkomst opstelt. In die overeenkomst leg je rechten en plichten van ouders en opvolger vast, wat er gedaan wordt bij calamiteiten, wanneer het bedrijf overgenomen gaat worden, wie wat krijgt en hoe dit geregeld is.

Overnameprijs

Tijdens de daadwerkelijke overname, de derde fase, komen er veel financiële zaken aan bod zoals roerende en onroerende zaken, stille reserves, stakingswinst, overdrachtsbelasting, begroting van kosten en opbrengsten. Je moet er over eens worden wat de overnameprijs wordt. Je kunt je baseren op een taxatierapport. Naast grond en gebouwen kun je ook andere zaken overnemen zoals machines, vee, voorraden of een bedrijfswoning. Ook dat bepaalt welke overnameprijs je moet rekenen.

Bedrijfscontinuïteit

Na de feitelijk overname kom je in de laatste fase van het traject. Je zult goede afspraken moeten maken met je ouders over hun rol. Daarnaast zul je als jonge ondernemer moeten werken aan bedrijfscontinuïteit. Je zult je moeten ontwikkelen en in moeten spelen op veranderingen.

Het artikel noemt verschillende tips. Communicatie blijkt een essentieel proces in bedrijfsovername, juist omdat het in een familiebedrijf een emotioneel proces kan zijn. En het is belangrijk de hulp van professionals in te schakelen.

(Bron foto: Shutterstock)