Vijf dingen die je moet weten over ammoniak

1. Ammoniak is geen broeikasgas. Ammoniak (NH3) is een verbinding tussen stikstof (N2) en waterstof (H2). Het is een kleurloos gas dat sterk ruikt.
2. Er is een groot verschil tussen ammoniak en stikstof. Stikstof (N2) is een kleur- en reukloos gas dat overal om ons heen is. Ongeveer 78% van alle lucht bestaat uit stikstof. Dit gas is niet schadelijk. Drie andere verbindingen van stikstof in de lucht kunnen wel schadelijk zijn. Dit zijn stikstofoxiden (NOx), ammoniak (NH3) en lachgas (N2O). Stikstofoxiden zijn afkomstig van uitlaatgassen van het verkeer en de uitstoot van industrie. Ammoniak in Nederland is grotendeels (bijna 80%) afkomstig uit de landbouwsector. Als er over de stikstofproblematiek wordt gesproken, gaat het over stikstofoxiden en ammoniak. Lachgas is een broeikasgas en komt vrij uit de land- en tuinbouw, industrie, energiesector en de afvalsector.
3. Ammoniak in de landbouw ontstaat wanneer een dier eiwitten heeft gegeten en mest en urine zich mengen in de stal (ongeveer 50%) en bij het aanwenden van (kunst)mest op het land (ongeveer 50%). De hoeveelheid eiwitten in het voer zijn (mede)bepalend voor de hoeveelheid ammoniak die gevormd kan worden.
4. Drie termen zijn belangrijk bij ammoniak: concentratie, emissie en depositie. De concentratie geeft aan hoeveel van een stof in de lucht of het water aanwezig is. De uitstoot naar de lucht (of water) noemen we emissie. De stikstofoxiden en ammoniak in de lucht verspreiden zich en komen uiteindelijk weer op de grond terecht. Dit heet stikstofdepositie. De emissie leidt tot een concentratie en de concentraie in de lucht leidt op zijn beurt weer tot depositie.
5. Ammoniak is schadelijk voor het stalklimaat (dier en mens) en draagt bij aan fijnstof. Ammoniak zorgt in de natuur en op het boerenland voor vermesting: de grond wordt steeds rijker aan stikstofvoedingsstoffen. Dat klinkt positief, maar dit helpt slechts een klein aantal plantensoorten en is dus niet goed voor de biodiversiteit, met name de planten die niet veel stikstof kunnen verdragen.

Er is al veel gedaan om ammoniakemissies uit de veehouderij te verminderen. Maar er is nog meer mogelijk. Lees op integraalaanpakken.nl welke oplossingen via voer-, stal- en mestspoor worden onderzocht.