Nieuws

Vis op het bord in historisch perspectief

Vis eten is gezond, omdat vis rijk is aan vitaminen en omega-3 vetzuren. In vroeger tijden aten mensen ook veel vis, maar om heel andere redenen. Vis was goedkoper dan vlees. En kerkelijke voorschriften dwongen mensen vis te eten.

Het eten van vis wordt om nu allerelei redenen aangeraden. Naast dat vis past in een gezond voedingspatroon, zou het ook minder milieubelastend zijn voor zover je het vergelijkt met vleesconsumptie. De meeste vis is rijk aan vitaminen A, B2, B6, B12 en vitamine D, daarnaast bevat vis mineralen, eiwitten en vetten. Er zijn veel aanwijzingen dat consumptie van visvetzuren of omega-3 vetzuren samenhangen met een lager risico op hart- en vaatziekten.

Kerkelijke voorschriften

Maar in historische tijden wisten mensen dat niet, terwijl vis toen ook populair was, schrijft vakblad Visionair in het artikel 'Eten we alweer vis?' Vis stond honderden jaren geleden op het menu omdat vlees domweg te duur was. En kerkelijke voorschriften dwongen mensen ook op veel dagen vis te eten. Het idee van de kerkelijke leiders was dat vis een koudbloedig dier was dat geen kwalijke lusten bij de gelovigen zou opwekken.

In het Middeleeuwse kookboek: 'Een notabel boecxken van cokeryen' worden veel vissoorten genoemd die in die tijd op tafel kwamen. En alles werd toen opgegeten, ook vissenkoppen met oog en al, kuit, hom of ingewanden. Niets werd weggegooid.

Haring kaken

In het artikel 'Haring toen en nu' duikt Vakblad Vers Inspiratie in de geschiedenis van de Nederlandse haringhandel. De oorsprong van de geschiedenis van de haringvisserij gaat to zo'n 1000 jaar terug. Aanvankelijk werd vooral gevist voor eigen consumptie. Nadat de techniek van het haringkaken en het langer houdbaar maken van de haring was uitgevonden, werd de haringhandel een van de hoofdpijlers van de Nederlandse economie.

Nederlanders schrijven de uitvinding van het haringkaken toe aan Willem Beukelszoon uit Biervliet. Hij ontwikkelde in 1488 het procedé van kaken, pekelen en de gecontroleerde rijping. Waar het bij het kaken omgaat, is dat met een klein scherp mes het hart, de kieuwbogen, maag, lever en galblaas worden verwijderd. De alvleesklier, die wel achterblijft na het kaken, zorgt voor de specifieke rijping van de Hollandse Nieuwe. Door zout toe te voegen, wordt die rijping gestopt en krijgt de haring de gewenste smaak.

(Bron foto: Pixabay)