Vissers en onderzoekers tegen afval op zee

Beroepsvisser Sander Meijer weet nog goed dat hij voor het eerst uitvoer met zijn nieuwe boot, vissend op langoustines. “Een troep dat er aan boord kwam. Alsof je op een vuilnisbelt had zitten vissen,” vertelt hij in dit artikel in het blad Visionair. Meijer sloot zich daarna aan bij Fishing for Litter, een initiatief van de belangenorganisatie Kimo. Zij bestrijden de vervuiling in diverse zeeën, waaronder de Noordzee en de Waddenzee.

Fishing forLitter kent een relatief eenvoudige opzet. Beroepsvissers gooien het afval dat zij in hun netten vinden niet terug in zee, maar nemen het mee aan wal. Hiervoor ontvangen zij grote bigbags van Kimo. Vervolgens haalt een afvalverwerker het afval op, registreert en recyclet het. Visser Meijer doet het opruimwerk op vrijwillige basis. “Een schone zee is onze winst.”

Bron aanpakken

In 2021 visten de deelnemende beroepsvissers in Nederland en België 756 ton vuil op. Het was de grootste hoeveelheid sinds 2002, toen de actie van de Lage Landen startte. Toch merkt Meijer effect van zijn werk. “Je ziet het schoner worden.”

Belangenorganisatie Kimo strijdt ook om de vervuiling bij de bron aan te pakken. Zo pleiten ze bij de Nederlandse overheid om actief beheer van vaarroutes op de Noordzee bij stormachtig weer. In de praktijk zou dit betekenen dat bij storm de kustwacht grote containerschepen begeleidt naar dieper water. Kimo wil zo voorkomen dat containerschepen de bodem raken, wat containerverlies kan veroorzaken.

Visnetten in afvalbak

Beroepsvissers kunnen ook onderdeel zijn van het afvalprobleem op zee, door het achterlaten van kleinere stukken visnetten. Delen van visnetten zijn één van de meest gevonden afvalsoorten op de Nederlandse stranden. Volgens Wouter-Jan Strietman van Wageningen University & Research zijn de kleinere stukken visnet afkomstig van reparatiewerkzaamheden aan de netten. Vissers zouden deze stukken visnet in de afvalbak moeten deponeren. Dan kan het visnet wellicht verdwijnen uit de top 10 van meest gevonden afval op het Nederlandse strand .

Registeren en identificeren helpt

Strietman helpt overheden en organisaties aan effectieve oplossingen tegen afval op zee en in rivieren. Dat doet hij door zo goed mogelijk de bron vast te stellen. Daarnaast gaat hij op zoek naar de reden waarom het afval in het water terecht komt. Als je dat weet, dan kom je tot oplossingen die werken, stelt Strietman in deze video.

Kern van Strietmans werkwijze is de samenwerking met lokale organisaties en betrokkenen. Zij vissen het afval uit het water en kennen het water en de omgeving goed. Zij kunnen dus ook het beste vermoeden waar afval vandaan komt en waarom iemand dit achterlaat. De gezamenlijke inspanning om het afvalprobleem op te lossen maakt volgens Strietmans veel meer impact dan een rapport.