Voorbereiden op de nieuwe omgevingswet

Het huidige omgevingsrecht is omvangrijk: tientallen wetten en honderden regelingen voor bouwen, ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water. Iedere wet en iedere regeling vereist andere werkwijzen, heeft andere eisen en toetsingskaders. En dat leidt tot ingewikkelde vergunningaanvragen, onnodige vertraging en verleende vergunningen die elkaar tegenspreken.  

In de nieuwe Omgevingswet worden de huidige wetten, besluiten en regelingen gebundeld tot 1 wet en 4 bijbehorende besluiten. In dit artikel uit het vakblad Grondig staan deze besluiten uitgelegd. Door de nieuwe wet ontstaat meer overzicht en eenheid. Maar er verandert meer. Vakblad Grondig heeft een lopende serie over deze veranderingen. We melden de meest opvallende zaken.  

Gebruiker centraal  

De gebruiker staat centraal in de nieuwe wet. De wet kent meer algemene regels in plaats van gedetailleerde vergunningen. Bij het beoordelen van plannen kiest het bevoegd gezag voor een andere insteek. Het wordt straks ‘ja mits’ in plaats van ‘nee tenzij’. Vergunningprocedures worden doorgaans korter.  

De gebruiksvriendelijkheid neemt toe, doordat er straks 1 digitaal loket is: het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Dat is straks de plek waar alle betrokkenen terecht kunnen voor informatie, vergunningaanvragen en meldingen. Via het DSO ziet iedereen waar welke regels gelden via diverse documenten, zoals omgevingsvisies, omgevingsverordeningen en projectbesluiten. 

Participatieplicht 

Ook nieuw in de Omgevingswet is de participatieplicht. Dat betekent dat belanghebbende partijen actief moeten deelnemen aan de totstandkoming komen van een besluit. Of dat zij daartoe in ieder geval de gelegenheid krijgen. Het doel van deze participatieplicht is meer draagkracht voor plannen en minder kans op zienswijze- en beroepstrajecten.  

Omgevingsplan 

Na het in werking treden van de nieuwe wet worden huidige bestemmingsplannen en verleende vergunningen aangemerkt als een omgevingsplan. Iedere gemeente stelt een nieuw omgevingsplan op voor het gehele grondgebied, dat ook moet voldoen aan de provinciale en landelijke omgevingsvisies. De gemeente heeft tot 8 jaar na de invoering van de nieuwe wet om voor een nieuw omgevingsplan te zorgen.  

Nu al in actie komen 

In dit artikel geeft juridisch adviseur omgevingsrecht Tom Luttikhold het advies om nu al te monitoren welke ontwikkelingen er zijn. Ga na of de gemeente al is gestart met het opstellen van het omgevingsplan. Vraag of de gevolgen al bekend zijn voor bedrijven in het buitengebied met betrekking tot (ver)bouwmogelijkheden, buitenopslag, stalling, geluid- en geuremissie etc. 

Huidige vergunningen en meldingen 

Met ingang van de nieuwe wet verliezen regels uit de huidige besluiten en regels uit verleende vergunningen hun rechtsgeldigheid. Dat betekent dat er een soort vacuüm ontstaat in het omgevingsrecht. Hiervoor heeft de overheid twee oplossingen. Dit artikel vertelt wat deze oplossingen zijn en welke voorbereidingen bedrijven nu al kunnen treffen.  

Ook veranderen milieuregels en een aantal vergunningsverplichtingen. Dit artikel, uit de serie over de Omgevingswet van Grondig, vertelt daar meer over.  

Opslaan en gebruik van grond 

Ook de regels voor werkzaamheden met grond en het gebruik van grond veranderen onder de nieuwe wet. Dit artikel vertelt over de nieuwe regels voor het opslaan van grond en dit artikel gaat over het gebruik van grond.  

Meer informatie 

Meer informatie over de nieuwe Omgevingswet? Deze website biedt nieuws, uitleg, webinars en een toolkit. De site is een initiatief van de Rijksoverheid, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen.