Voortdurende spanning rond waarden van het waddengebied
De Nederlandse en Duitse wadden werden in 2009 door UNESCO erkend als Werelderfgoed omdat het waddengebied een gebied is van uitzonderlijke en onvervangbare culturele of natuurlijke waarden die 'als eigendom van de hele wereld' behouden moeten blijven. In 2014 kreeg ook het Deense deel de status Werelderfgoed. Die status betekent dat de overheid zich verplicht de bijzondere waarden van het gebied te bewaren. Het behoud van de kernwaarden van het gebied moet leidend zijn voor het beheer en het gebruik van het gebeid.
Kernwaarden
Wat die kernwaarden precies zijn, is lastig te omschrijven. Het rapport 'Wadden in beeld 2016' noemt als kernwaarden: ruimte, rust, openheid, nachtelijk duister, een unieke levende natuur en de onverstoorde dynamiek van getijdenwater, zand en slib. Dat rapport, een uitgave van het Kernteam Basismonitoring van de Samenwerkingsagenda Beheer Waddenzee, laat zien hoe dit Werelderfgoed er voor staat. Hoe zit het met die kernwaarden? Welke ontwikkelingen zie je in de levende natuur, het beheer en maatschappelijk en economisch gebruik? Welke trends zijn er?
Rond die kernwaarden is er voortdurend spanning en strijd, zo meldt het rapport. Er ging bijna geen dag voorbij dat het waddengebied niet deel uitmaakt van een van de dossiers van de Raad van State. Het ging dan om zoutwinning, gaswinning of een windpark aan de horizon. Het gaat dan om vragen als hoeveel bodemdaling kan de Waddenzee hebben? Wanneer is de open horizon niet meer open? Hoeveel licht kan het nachtelijk duister verdragen?
Broedvogelpopulaties
Aan de hand van informatieve grafieken, cijferreeksen en illustraties krijg je een beeld van wat er gaande is in de Waddenzee. Voor vogels is de Waddenzee een belangrijk broed- en foerageergebied. Uit het rapport van 2015 bleek dat het in het Nederlandse waddengebied goed gaat met de trekvogelsoorten, maar dat de broedvogelpopulaties achteruitgaan.
In het rapport van 2016 zijn die ontwikkelingen verder uitgewerkt, met name voor de kluut. Dat is een broedvogel waarvoor de Waddenzee van internationaal belang is. Uit het rapport blijkt dat het aantal broedparen van de kluut sinds de jaren 90 van de vorige eeuw daalt. In 2015 bedroeg het aantal broedparen nog maar een derde van het gemiddelde rond 2000, dat is ver onder de de doelen voor instandhouding zoals die voor Natura 2000 zijn geformuleerd. Ook andere broedvogelpopulaties dalen, meldt het rapport, vooral die van scholekster, kokmeeuw en noordse stern.
Dynamiek
Andere hoofdstukken gaan in op de dynamiek of het economische gebruik van de Waddenzee. Zo laten illustraties zien hoe de platen en geulen tussen Ameland en Schiermonnikoog zich ontwikkelen. En het rapport meldt dat er groei zit in de meeste waddenhavens voor de zeevaart en de visserij.
Tot slot meldt het rapport dat het Nederlands waddengebied op 31 oktober 2016 de door het Programma Nationale Parken (ministerie van EZ) georganiseerde verkiezing van het Mooiste Natuurgebied heeft gewonnen.
(Bron foto: Pixabay)