Voortgang Actieplan Stalbranden
De Dierenbescherming, het Verbond van Verzekeraars, Brandweer Nederland, LTO Nederland en de Rijksoverheid hebben zich verenigd in een stuurgroep die toeziet op de uitvoering van de acties uit dit plan. De acties zien zowel toe op bestaande als nieuwe stallen. De activiteiten die zijn ondernomen vanuit het actieplan zijn onlangs geëvalueerd.
Implementeren regelgeving, eenduidiger beleid gemeentes
Per 1 april 2014 is de bouwregelgeving aangepast. Dierenverblijven zijn een aparte subcategorie in het Bouwbesluit geworden. Voor deze subcategorie is het verplicht om de technische ruimte 60 minuten brandwerend te maken en moeten isolatie- en aankledingsmateriaal minimaal van brandklasse B kwaliteit zijn.
Het beleid van gemeenten ten aanzien van brandveiligheid in stallen verschilt nog wel eens. Verschillen doen zich vooral voor in het beleid ten aanzien van stallen met brandcompartimenten groter dan 2500 m2. Uit onderzoek van het Instituut voor Fysieke Veiligheid (IFV) naar de gelijkwaardigheid van brand bij compartimenten groter dan 2500m2 blijkt dat door het toepassen van extra brandveiligheidsmaatregelen grote brandcompartimenten mogelijk zijn. NEN gaat een norm voor brandveiligheid van (grote) veestallen ontwikkelen. Hierdoor, en door de vorming van Brandweer Nederland in 25 veiligheidsregio’s, is het beleid eenduidiger geworden.
Registratie stalbranden
Brandweer Nederland registreert sinds 2014 iedere stalbrand. De cijfers voor 2014 en 2015 zijn hierdoor nauwkeuriger dan in voorafgaande jaren. In het verleden werden stalbranden niet altijd onderzocht. Inmiddels is geregeld dat vanaf 2014 bij alle stalbranden onderzocht wordt wat de oorzaak was van de ontstane brand.
Verspreiden kennis stalbranden
In verschillende praktijknetwerken hebben veehouders voor hun sector bekeken hoe ze de brandveiligheid op het bedrijf kunnen vergroten. Er zijn en worden bijeenkomsten georganiseerd voor veehouders en erfbetreders om kennis en bewustzijn rondom stalbranden te vergroten. De afgelopen jaren is een groot aantal artikelen over preventie van stalbranden verschenen in de divers agrarische media. In Nieuwe Oogst, de Boerderij maar ook in sectorspecifieke vakbladen zoals de Pluimveehouderij en de Kalverhouderij is de nodige aandacht aan het thema brandveiligheid gegeven. Er is inmiddels voldoende kennis en materiaal beschikbaar om een onderwijsmodule te maken. Echter, brandveiligheid is nog niet opgenomen in de reguliere onderwijsmodules van het agrarisch onderwijs.
Samenwerking verbeteren, stallen veiliger maken
De Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD) is sinds een jaar betrokken bij het Actieplan Stalbranden en maakt samen met Brandweer Nederland een protocol dat aangeeft hoe in het geval de vaste dierenarts van een veehouder ver weg woont, er bij een brand, toch snel een dierenarts ter plaatse kan zijn. Tevens wordt euthanasie van dieren bij een stalbrand onderzocht en bespreekt de NVWA hoe hier het beste mee omgegaan kan worden.
Via voorlichting worden veehouders gewezen op het risico van open verwarmingsinstallaties. Gebaseerd op expert judgement wordt geconstateerd dat het gebruik van open verwarmingssystemen afneemt. De systemen worden ook in bestaande stallen steeds vaker van een beveiliging tegen oververhitting voorzien. Bij modernere stallen worden ze niet of nauwelijks meer gebruikt.
Maatlat Duurzame Veehouderij
Via fiscale maatregelen worden veehouders gestimuleerd duurzaam te investeren. Daarvoor is een instrument ontwikkeld; de Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV). Op verschillende duurzaamheidscriteria (milieu, energie, dierenwelzijn, diergezondheid) moeten veehouders bovenwettelijk scoren om in aanmerking te komen voor fiscale voordelen. Sinds 1 januari 2014 is er een aparte categorie voor brandveiligheid opgenomen in de MDV. De meest voorkomende maatregelen in het kader van de MDV zijn:
- Het beveiligen van elektromotoren in dierverblijven tegen oververhitting;
- Opslagruimte voor brandbare voer- en strooiselmaterialen buiten brandcompartiment met dierverblijven situeren;
- Voldoende gekeurde brandblussers in de stal plaatsen;
- Een vaste noodstroomaggregaat in een aparte ruimte, afgescheiden van de technische ruimten;
- Specifiek bij melkvee: natuurlijk geventileerde stallen en tenminste twee toegangsdeuren.
Het opnemen van maatregelen in de MDV levert nieuwe innovaties op. Er zijn al nieuwe detectiesystemen op de markt gebracht, gestimuleerd via de MDV. Probleem tot nu toe is nog wel de storingsgevoeligheid als gevolg van het stalklimaat.
(Bron foto: Wageningen UR Livestock Research)