Waardevol studentonderzoek naar een leefomgeving met stadsbomen: ‘Bescherm de airco van onze steden’

Onderzoek naar het effect van droge zomers

Het onderzoek van de HVHL-studenten vond plaats in de gemeente Nijmegen, waarbij criteria werden gesteld aan de te onderzoeken bomen en hun locatie, zoals de grondsoort, verdichting, verharding, grondwaterstand, leeftijd, conditie en stamomtrek. De onderzoeksvraag was: ‘In hoeverre hebben de droge zomers van 2018 en 2019 impact gehad op de diktegroei van stadsbomen in het Nederlandse stedelijk gebied?’

Per boom werden boormonsters van 5cm lengte genomen. Deze handeling werd zo consistent mogelijk uitgevoerd. Deze boormonsters zijn gescand met hoge resolutie scans en geanalyseerd met het computerprogramma ImageJ. Het resultaat? Uit het onderzoek is gebleken dat er in de zomers van 2018 en 2019 een significante afname in groei heeft plaatsgevonden bij beide boomsoorten. De Quercus palustris vertoont met 9,53% een iets sterkere afname in groei dan de Robinia pseudoacacia met 8,17%. Deze constatering strookt met de verwachting, aangezien Robinia pseudoacacia de meest droogtetolerante soort is. Het effect is aantoonbaar op deze twee soorten bomen, maar over boomsoorten in het algemeen in stedelijk gebied kunnen er nog geen conclusies worden getrokken. Hiervoor is verder onderzoek nodig.

Onderzoek naar verkoeling door middel van beplanting in steden.

In dit onderzoek zijn 4 verschillende soorten locaties bestudeerd: de ‘bloemkoolwijken’, ‘nieuwbouwwijken’, ‘volkswijken’ en ‘hoofdverbindingswegen’. Na een inventarisatieronde van het groen in wijken van 10 verschillende gemeenten is er voor verdere analyse vooral gekozen voor bloemkoolwijken . De wijk Tarthorst is gekozen als representatieve pilotwijk voor het onderzoek. Binnen deze wijk is er een gebied van 150x150 meter als onderzoekoppervlak gebruikt.

De simpele uitkomst is glashelder: ‘groen verkoelt’. Hoge beplanting zorgt voor meer schaduw en dat verlaagt de gevoelstemperatuur. De verdamping door groen en beplanting draagt bij aan deze gevoelstemperatuur, doordat de onderliggende oppervlaktes minder snel opwarmen.

Aanbevelingen

De aanbevelingen voor openbaar groen op basis van de conclusie zijn:

• Plant een stadsboom op de juiste locatie;
• Investeer in een goede plantplaats, zodat de wortels zonder belemmering groeien;
• Zorg dat de wortels voldoende ruimte hebben waardoor deze meer water doorlaten;
• En het extra bewateren van volwassen stadsbomen is dan niet nodig.

De gezamenlijke conclusie stelt dat groen in onze steden nodig is om de kwaliteit van leven op een gezond niveau te houden. Gemeenten staan voor grote uitdagingen vanwege het veranderende klimaat, maar dankzij de waardevolle onderzoeken van deze studenten wordt er houvast geboden bij de keuze voor nieuwe beplanting.