Weidecoach: “Weiden voor ieder bedrijf mogelijk”

“Als je het mij vraagt, hoort de koe gewoon in de wei”, zegt weidecoach Brouwer in een een artikel over weidestystemen in Veeteelt. “Dat is maatschappelijk verantwoord en draagt positief bij aan ammoniakuitstoot. Maar de belangrijkste reden voor weidegang is het financiële aspect. Je kunt snel geld besparen door te weiden, maar dan moet je het wel goed doen.” En bij die goede start ondersteunt Brouwer, maar ook bij optimalisatie van de weidegang.

Factoren en doel weidegang

Welk weidesysteem het beste bij het bedrijf past, hangt af van een aantal praktische zaken, zoals aantal hectares beschikbaar land, het aantal koeien en de manier van melken. Maar minstens zo belangrijk is de persoonlijke voorkeur van de melkveehouder, meldt Brouwer. “Waar de ene veehouder het prachtig vindt om de hele dag met koeien en weidegang bezig te zijn, wil de ander het zo makkelijk mogelijk houden.”

Minstens zo belangrijk is de vraag welk doel de veehouder wil behalen met weidegang. “Voor de één is het echt een doel om zoveel mogelijk weidegras te benutten, terwijl de ander het optimaal wil combineren met robotmelken. Dat vraagt allemaal om andere weidestrategieën.”

Duidelijke keuze

Er zijn vier systemen voor weidegang: omweiden, standweiden, stripweiden en Nieuw Nederlands Weiden (ook wel: roterend standweiden). Volgens Brouwer is er voor iedere situatie een systeem te vinden, omdat binnen de systemen op detail nog verschillende keuzes mogelijk zijn.

Het advies van de weidecoach is om altijd een duidelijke keuze voor een systeem te maken. “Denk dat goed uit en houd er ook aan vast.” Dan werkt weidegang optimaal, volgens Brouwer.

Omweiden

Het bekendste systeem is het omweiden, waarbij de koeien elke twee tot vier dagen een nieuw perceel krijgen. Omweiden is vooral geschikt voor bedrijven met veel grond en een goede huiskavel. Een goede planning is nodig, omdat het maaien, bemesten en afrasteren van het perceel op tijd klaar moet zijn voor de volgende ronde beweiden. Daarmee is het een arbeidsintensief systeem dat vraagt om ervaring.

Standweiden

Een heel eenvoudig systeem is het standweiden, waarbij het beschikbare land in twee of drie delen verdeeld wordt. Op ieder deel lopen de koeien drie of zes weken. Het kost weinig arbeid, maar met iets meer arbeid en voorbereiding kun je veel meer uit beweiding halen, aldus Brouwer. Daarom raadt zij dit systeem weinig aan.

Nieuw Nederlands Weiden

Een variatie op het standweiden is het Nieuw Nederlands Weiden (NNW), wat veel melkveehouders gebruiken. Het wordt ook wel roterend standweiden genoemd. “Het heeft eigenlijk wel wat weg van zowel omweiden als standweiden. Het beste van twee werelden”, legt Brouwer uit.

Net als bij standweiden verdeel je de weidepercelen in drie blokken, maar vervolgens wordt ieder blok nog eens verdeeld in vier of vijf percelen. Iedere dag krijgen de koeien binnen hetzelfde blok een nieuw perceel. Zodra ze bij het laatste perceel zijn geweest, gaan ze terug naar het eerste. Na vier weken gaan de koeien door naar het volgende blok.

Het voordeel is dat de koeien elke dag vers gras krijgen, wat de grasopname stimuleert. Voor veehouders is het een makkelijk systeem om aan te leren. Het vraagt één keer een flinke tijdsinvestering om de percelen goed in te delen. Brouwer: “Rechte percelen werken het makkelijkst, maar we kennen allemaal wel de rare punten of versmallingen.”

Stripweiden

Voor extensieve bedrijven is het interessant om zoveel mogelijk gras te benutten via weidegang. “Mocht je arbeid geen probleem vinden, dan kun je best goed uitkomen bij stripweiden”, adviseert Brouwer. Hierbij krijgen de koeien een aantal keer per dag een strook gras erbij. Het meest effectief is om 2 keer per dag de draad te verzetten, bij dag en nacht weiden is dat 5 keer per dag. “De koeien nemen dan echt veel gras op en je haalt het meeste uit de grasgroei.” Als een melkveehouder stripgrazen goed toepast, hoeft hij amper nog bij te voeren op stal.

Dit systeem vraagt veel arbeid. “Eigenlijk is stripweiden op veel vlakken fantastisch, behalve als je kijkt naar arbeid”, concludeert Brouwer. “Van de vier systemen kiezen dan ook de minste mensen voor stripweiden.”