Nieuws

World Cleanup Day en plastic afval

Plastic en Afvalcontainer - Rita und mit via Pixabay
Bron foto: Rita und mit, Pixabay
Samenvatting
  • Onderwerp
    zwerfafval, afval, burgerparticipatie, opruimactie, water
  • Interessant voor
    terreinbeheerders, milieuorganisaties, waterschappen
Bekijk de bronnen
Op zaterdag 16 september komen vrijwilligers in heel het land in actie tegen zwerfafval. Gewapend met prikstokken, vuilniszakken en handschoenen verwijderen zij zo veel mogelijk plastic afval uit de openbare ruimte. Dat levert niet alleen een schone leefomgeving en duizenden kilo’s afval op, maar ook waardevolle data over de herkomst van het plastic.

De inwoners van Estland vinden het genoeg geweest: afval hoort in de container, niet op straat. Samen organiseerden ze in 2008 een opruimactie waarbij ruim 50.000 mensen gezamenlijk het grootste deel van Estland van zwerfvuil hebben ontdaan. Het succesverhaal van deze eerste World Cleanup Day haalde wereldwijd het nieuws en is sindsdien uitgegroeid tot een internationaal fenomeen.

Zwerfafval in Nederland

In Nederland komt een aanzienlijke portie plastic in het oppervlaktewater terecht. Op het strand, aan de kade en in de uiterwaarden vind je daarom vaker zwerfafval dan op andere plekken. Het zwerfvuil in deze gebieden is vaak aangespoeld of weggewaaid, en zwerft soms al jarenlang in het rond. Om in kaart te brengen waar het zwerfvuil vandaan komt, wordt niet alleen het afval verzameld, maar ook allerlei informatie over dit afval. Dit kan ons helpen het probleem van het ontstaan van plastic zwerfafval bij de bron aan te pakken.

Waar komt zwerfafval vandaan?

De huidige standaard om in beeld te krijgen wat de bronnen van zwerfafval zijn, is OSPAR-monitoring. Dit komt kortweg neer op het classificeren van wat er gevonden is aan de hand van een lijst – bijvoorbeeld blikjes, plastic flessen of visnetten – en het vastleggen van de plek waar het afval is aangetroffen. Er is echter veel meer relevante informatie uit zwerfafval te halen. In de pilotstudie Litter-ID stellen onderzoekers een nieuwe standaard voor. Het vastleggen van merknamen, jaartallen, land van herkomst en mogelijke oorzaken van het aangetroffen afval kunnen helpen om zwerfafval in de regio effectiever aan te pakken.

Schone Rivieren

In het aanverwante project Schone Rivieren wordt de Litter-ID methode ook toegepast. Niet voor niks noemen ze hun 1.100 vrijwilligers ‘rivierafvalonderzoekers’. Je krijgt vooraf een training zodat je precies weet waar je op moet letten en hoe je jouw onderzoeksresultaten vastlegt. Zo levert de World Cleanup day dit jaar niet alleen een schone leefomgeving, maar ook belangrijke informatie op om zwerfafval aan te pakken.