Zoute kwel bedreigt akkerbouw

Er is sprake van kwel als grondwater uit diepere lagen naar de oppervlakte stroomt. Zoute kwel kan ontstaan in diepe polders die in het verleden zijn drooggelegd. Door de grote druk die grondwater van onderaf uitoefent, kan een scheur in de bodem ontstaan. Zo'n scheur in de bodem wordt een wel genoemd. Door de grotere stroomsnelheid in deze wellen trekken ze het grondwater uit diepere, vaak zoutere lagen omhoog. Daardoor is het kwelwater uit een wel tot 500 keer zouter dan grondwater dat op een langzame manier omhoog komt.

Lijmen gaat niet

Er is bij wijze van proef geprobeerd of de wellen ook gedicht konden worden. De uitstroomopening van een wel is tenslotte vaak maar 1 of 2 centimeter breed. Het gevolg was echter dat door de druk iets verderop het water door een andere scheur weer zijn weg naar boven vond. Dan zou je dus alle scheuren in het gebied moeten dichten en dat is onmogelijk. Het probleem kan wel verergerd worden, als er in een gebied waar wellen voorkomen bijvoorbeeld gegraven wordt, of als door bouwactiviteiten de druk op de ondergrond kunstmatig wordt vergroot.

Watermanagement

Het belangrijkste effect van de wellen is dat ze het oppervlaktewater zouter maken. Daarom is het van belang het beschikbare zoet water goed te beheren. In droge periodes kunnen zoutere sloten worden afgedamd zodat er meer zoet water beschikbaar is om eventueel te beregenen. In natte periodes kun je deze sloten dan weer openen, zodat het zoute water verdund wordt.

In Zeeland wordt ook volop geëxperimenteerd met oplossingen voor zoetwatermanagement in het project Go Fresh. Op Walcheren wordt overtollig regenwater opgeslagen in oude kreekruggen. Daarnaast worden drainagebuizen om overtollig water af te voeren, dieper gelegd zodat het zoete regenwater minder snel wordt afgevoerd.

(Bron foto: Thinkstock)