Belangrijke rol van onderwijs-zorgboerderijen in opvang van leerlingen

Onderwijs-zorgboerderijen bieden zowel onderwijs als zorg. Leerlingen uit het basis- of voortgezet onderwijs, zowel regulier als uit speciaal onderwijs, volgen er onderwijs en krijgen er begeleiding. Vaak betreft het leerlingen die in het reguliere onderwijs vastlopen. Op deze boerderijen wordt gewerkt in kleine groepen, leren leerlingen veel in de praktijk en krijgen ze persoonlijke aandacht. Door gebruik te maken van de buitenruimte en aanwezige dieren, krijgen de leerlingen weer plezier in leren en wordt hun zelfvertrouwen versterkt.

Groene omgeving

Uit een onderzoek van de Wageningse Wetenschapswinkel, dat werd uitgevoerd in opdracht van het Netwerk van Zorgboeren met een Onderwijsfunctie, blijkt dat er in Nederland ten minste 54 onderwijs-zorgboerderijen zijn. Die boerderijen vangen leerlingen op uit het basis- en voortgezet onderwijs, zowel regulier als speciaal, en ook leerlingen die niet op een school staan ingeschreven. In juni 2020 gingen maar liefst 296 leerlingen naar een onderwijs-zorgboerderij, zo meldt het rapport.

Uit het rapport blijkt dat de onderwijs-zorgboerderijen een mogelijke oplossing kunnen bieden voor kinderen die uitvallen uit het regulier onderwijs. De groene omgeving, de aanwezigheid van dieren, de groepsgrootte en de specifieke invulling van het onderwijs-zorgarrangement kunnen ervoor zorgen dat leerlingen zich positief ontwikkelen.

Samenwerking

Door innerlijke rust en vrijheid beginnen ze het leren weer leuk te vinden. Veel leerlingen tonen na verloop van tijd minder probleemgedrag. Ze stellen zich weer leerbaar op, ze leren te reflecteren en verantwoordelijkheid te nemen. Veel leerlingen voelden zich gelukkiger, hun motoriek verbetert en ze worden zelfstandiger. Ruim de helft van de leerlingen keert na verloop van tijd terug naar school.

De onderwijs-zorgboerderijen kunnen dus een belangrijke rol spelen in het onderwijslandschap, maar de praktijk is vaak lastig. Onderwijs op de boerderij is formeel immers niet toegestaan. Mede omdat het fenomeen nog vaak onbekend is, is de samenwerking met scholen, gemeenten en samenwerkingsverbanden lastig.Toch lijkt er verandering te komen in de wet- en regelgeving, waardoor onderwijs op de boerderij makkelijker kan worden. Onderwijs-zorgboeren zouden zelf kunnen werken aan een betere interne samenwerking en het uitdragen van een duidelijker profiel.

(Bron foto: Thinkstock)