Overheidsbeleid is nodig om bodemdaling te stoppen
Daling van de bodem in het veenweidegebied wordt veroorzaakt door een lage grondwaterstand. Het veen dat aan de lucht wordt blootgesteld, oxideert. Het veen wordt afgebroken met als gevolg dat de bodem daalt. Die bodemdaling heeft gevolgen voor de infrastructuur en waterbeheer: de kosten lopen op. Bovendien zorgt de veenafbraak voor CO₂-uitstoot en teruggang in natuur- en waterkwaliteit.
Grondwaterpeil
De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (RLI) vindt voortgaan op het pad van ontwatering, met aanhoudende bodemdaling en CO₂-uitstoot tot gevolg, op de lange termijn economisch, ecologisch en maatschappelijk onverantwoord. In een advies aan het kabinet stelt RLI dat terugdringing van de bodemdaling onvermijdelijk is.
Om die bodemdaling terug te dringen, moet het grondwaterpeil omhoog. Voor agrariërs in de veenweidegebieden betekent dit dat ze hun bedrijfsvoering zullen moeten aanpassen omdat hun percelen natter worden. De opstellers van het advies denken aan extensivering van het bedrijf of overstappen op andere teelten. Er zijn ook technische mogelijkheden, zoals de experimenten met pompgestuurde onderwaterdrainage. Regionaal worden afspraken gemaakt, schrijft RLI, maar een grootschalige uitvoering van een aanpak van bodemdaling blijft vaak nog achterwege.
Streefdoel
De Raad adviseert het Rijk daarom een nationaal beleidskader op te stellen met concrete doelen. Als streefdoel stelt de raad voor bodemdaling in 2050 met 70% te verminderen. De bodemdaling zou maximaal 3 mm per jaar mogen bedragen. Daarnaast moet in het op te stellen beleidskader duidelijk worden hoe je die doelen kunt bereiken. Daarvoor moeten concrete transitiepaden opgenomen worden voor agrariërs en waterschappen. De uitvoering van die transitie zou het best kunnen gebeuren binnen regionale 'uitvoeringstafels'.
Ook adviseert de raad de kosten en baten van de aanpak in beeld te brengen. Daarover is nog te weinig inzicht. Verder zou de overheid moeten investeren in onderzoek naar bodemdaling en een nationale informatievoorziening. Voor boeren moet er een informatiepunt komen waar ze advies kunnen krijgen over omschakeling naar een andere bedrijfsvoering.
.
(Bron foto: Shutterstock)