Tweedeling binnen melkveehouderij over verduurzaming

Melkveehouder Hendrik Schoonvelde uit Koekange, voorzitter van de Nederlandse afdeling van de European Dairy Farmers (EDF), denkt dat een koerswijziging naar een meer natuurlijkinclusieve werkwijze voor de Nederlandse melkveehouderij onontkoombaar is. Hij werd geïnspireerd door het voorbeeld van Oostenrijkse alpenboeren die met 30 tot 40 koeien prima rond kunnen komen.

Tweedeling

Die boeren hebben een goed inkomen door de hogere opbrengsten voor hun melk, die ze als Heumilch op de markt brengen, en door aanvullende inkomsten of subsidies voor groene diensten. De koers van de intensieve melkveehouderij, die inzet op massaproductie, is op termijn niet houdbaar, zegt Schoonvelde in een artikel in Melkveehouders van het Noorden: De marges op de bedrijven zijn flinterdun. Bovendien zie je dat die bedrijven meer en meer vervreemd raken van de maatschappij.

Maar lang niet elke melkveehouder denkt zo als Schoonvelde. Hij ziet een tweedeling ontstaan in de melkveehouderij. Een deel van de Nederlandse melkveehouders houdt vast aan de bestaande manier van bedrijfsvoering. Maar er is ook een groeiende groep die zoekt naar mogelijkheden om het bedrijf te verduurzamen.

Verdienmodel

Die melkveehouders zoeken naar een meer natuurlijkinclusieve manier van bedrijfsvoeren, maar stranden in die zoektocht vaak op het verdienmodel. Een gebrek aan financieel perspectief is vaak het argument om maar door te gaan op dezelfde weg. Dat sluit ook aan bij het eerder verschenen rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving dat laat zien dat alleen een stapeling van financiële prikkels boeren massaal in beweging zet richting natuurinclusieve landbouw. Je kunt denken aan een meerprijs voor deelname aan duurzaamheidsprogramma's, een hogere vergoeding via GLB-gelden of gunstiger financiële voorwaarden op leningen.

Inmiddels bieden zuivelbedrijven al een hogere melkprijs voor veehouders die deelnemen aan duurzaamheidprogramma's. En de verwachting is dat boeren die serieus aan vergroening en natuurinclusieve landbouw doen een streep voorhebben in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) van na 2022.

Kennis

De tijd is voorbij dat gezegd kan worden dat inzet op een extra duurzame bedrijfsvoering geen extra geld kan opleveren, aldus het artikel. Je ziet dat er een groeiende groep boeren is die inzet op koerswijzigingen in hun bedrijfsvoering. Ze halen de kennis die ze daarvoor nodig hebben steeds minder vaak uit hun bestaande agrarische netwerk, en sluiten vaker aan bij nieuwe netwerken waarin boeren, burgers en buitenlui samen nadenken over voedsel en landbouw.

(Bron foto: Jenny Hill via Unsplash)