Menu
Nieuws

Vijf toekomstbeelden over landbouw en voedsel in 2050

Er is een systeeminnovatie nodig van de manier waarop we landbouw bedrijven en voedsel produceren, stelt de Transitiecoalitie Voedsel. In een toekomstverkenning voor 2050 wordt een beeld geschetst van vijf verschillende transitiescenario’s.

Nederland is een van de meest voedselzekere landen ter wereld met een sterke internationale posite. Maar voedselproductie is ook gekoppeld aan duurzaamheidsopgaven die te maken hebben met een groeiende wereldbevolking, verstedelijking en klimaatverandering. Voedselverspilling en te grote stikstofuitstoot zijn symptomen van een systeem dat niet meer in balans is, zo is te lezen in de 'Toekomstverkenning Agrofood 2050'. Ons voedselsysteem heeft een negatieve impact op de planeet, dier en de gezondheid van de mens. Daarom is een systeeminnovatie nodig, schrijven lectoren Frederike Praasterink en PJ Beers van HAS Hogeschool, die de toekomstverkenning over landbouw en voedsel in Nederland opstelden.

Scenario's

In de verkenning beschrijven ze de toekomst in 2050 aan de hand van vijf scenario's: beelden van hoe het agrofoodsysteem er in de toekomst uit kan zien. Die beelden zijn soms wervend, soms angstaanjagend. Wat de beelden duidelijk maken, is dat er verschillende richtingen zijn voor de verandering of transitie van het agrofoodsysteem.

  1. In het eerste scenario 'Alles in balans – Circulaire landbouw- en voedselsystemen' zie je een grootschalige, ecologische landbouw, waarbij alle kringlopen in balans zijn. Er is geen verspilling meer en er is geen uitstoot meer van broeikasgassen. Er is nog wel veehouderij, maar minder intensief, met een kleinere veestapel die sterk verbonden is met plantaardige productie. Technologie speelt in dit scenario een grote rol.
  2. In het tweede scenario 'Personalised Food / Personalised Wellness' gaat het vooral om de mensen en hun fysieke gezondheid. Gezond eten en leven staat centraal, waarbij vis en medicijnen een basis voor van gezondheid, welzijn én welvaart in de samenleving bieden.
  3. In het derde scenario staan voedselgemeenschappen centraal, dat zijn lokale samenwerkingsverbanden tussen consumenten en producenten zonder tussenhandel. Zo'n 500-5000 leden betrekken op lokaal of regionaal niveau 80% van hun voedsel uit hun eigen omgeving. Op dit moment zijn er al zo'n 500 voedselgemeenschappen of Community- Supported Agriculture (CSA) zoals bijvoorbeeld Herenboeren of de verschillende consumentencoöperaties. Voedselgemeenschappen creëren meer werkgelegenheid. In 2050 is iedereen lid van een voedselgemeenschap.
  4. Technologie staat centraal in het vierde scenario 'High-tech voedselbouwstenen'. Veel voedsel wordt lokaal geproduceerd, soms indoor zoals in vertical farms. Een deel van het voedsel wordt geproduceerd met hulp van een 3D-printer.
  5. In het scenario 'Ecologisch intensief'' staat ecologie centraal. In de voedselproducten staan natuur, bodem en ecologie centraal als organiserend principe. Gewassen worden geteeld in polyculturen of in permacultuur. Het voedsel komt in dit scenario voor 70% uit de eigen regio via korte ketens.

De toekomstverkenning schetst geen definitief beeld. De vijf scenario's vormen een basis voor een verdere verkenning. Het rapport is een stap in een proces dat nog veel vervolg zal krijgen, aldus de opstellers.

(Bron foto: Shutterstock)