Waterverstrekking en welzijn vleeskuikens en vleeskuikenouderdieren

De NVWA vraagt aan minister Schouten van het ministerie van landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit om een beleidsregel op te stellen voor permanente waterverstrekking. Deze beleidsregel zou vanwege het voorzorgsprincipe direct voor alle diersoorten (niet alleen pluimvee) van toepassing kunnen zijn. De minister neemt deze vraag in overweging.

Open norm en handhaving

Binnen de geldende wetgeving (Wet Dieren, 2014 en Besluit houders van dieren, 2014), die onder andere van toepassing is op de vleeskuikensector (opfok vleeskuikenouderdieren, productiefase vleeskuikenouderdieren, vleeskuikens), wordt het volgende voorgeschreven voor alle gehouden dieren: "Diegene die een dier houdt, draagt er zorg voor dat een dier toegang heeft tot een toereikende hoeveelheid water van passende kwaliteit of dat een dier op een andere wijze aan zijn behoefte aan water kan voldoen." Voor de verschillende diersoorten zijn eisen gesteld aan de watervoorziening die niet eenduidig benoemd zijn: ‘permanente waterverstrekking’, ‘toereikende hoeveelheid’, en ‘toegang tot’ komen alle voor. Het zijn open geformuleerde normen, die voor NVWA inspecteurs moeilijk te handhaven zijn.

De vleeskuiken(ouderdier)sector geeft gedurende de boerderijfase op verschillende wijze invulling aan de open geformuleerde norm voor waterverstrekking zoals deze is opgenomen in wet- en regelgeving. Sommige ondernemers sluiten de watertoevoer gedurende een bepaalde periode af, anderen verminderen de waterdruk. Tegen deze achtergrond heeft BuRO onderzoek laten uitvoeren waarin nagegaan is welke risico’s dit met zich meebrengt uit het oogpunt van dierenwelzijn voor de vleeskuikenouderdieren (zowel opfok- als reproductiefase) die gehouden worden voor de productie van eieren en de hieruit voortkomende vleeskuikens die geslacht worden op een leeftijd van ongeveer zes weken.

Vleeskuikens

Op de meeste vleeskuikenbedrijven wordt waterbeperking, door het dichtzetten van de kraan, niet of maar gedurende zeer korte tijd in de lichtperiode toegepast. De watergift aan vleeskuikens wordt echter op de meeste vleeskuikenbedrijven wel gecontroleerd door het toepassen van maatregelen zoals het verlagen van de waterdruk, het invoegen van een donkerperiode of verlagen van de lichtintensiteit, of het toevoegen van drinkwateradditieven. De reden van deze gecontroleerde watergift is het voorkomen van een te hoge waterconsumptie en -vermorsing, waardoor de strooiselkwaliteit op peil blijft en welzijnsproblemen gerelateerd aan de strooiselkwaliteit, zoals contactdermatitis (voetzoollaesies, hakdermatitis en borstirritatie) en respiratoire aandoeningen, worden voorkomen. Er is geen wetenschappelijke literatuur beschikbaar over het effect van deze methoden van gecontroleerde watergift op het welzijn van vleeskuikens. Experts schatten in dat de impact van deze methoden op het welzijn van het kuiken afwezig is mits aan een aantal randvoorwaarden wordt voldaan, zoals goed bereikbare en voldoende drinkers en drinklijnen op de juiste hoogte.

Vleeskuikenouderdieren

Waterbeperking wordt op de meeste vleeskuikenouderdierbedrijven (opfok- en vermeerderingsbedrijven) toegepast door een vaste water:voer verhouding of een vast aantal uren water gedurende de dag. De reden hiervoor is het voorkomen van vermorsing of ‘overdrinking’, wat een negatief effect heeft op de strooiselkwaliteit. Dit kan een gevolg zijn van stereotiep pikken naar de drinknippel bij beperkt gevoerde vleeskuikenouderdieren. Hoewel er op basis van wetenschappelijke literatuur geen aanwijzingen zijn dat waterbeperking bij vleeskuikenouderdieren een negatief effect heeft op het welzijn, geven experts aan dat er mogelijk wel impact op het welzijn is.

Voor vleeskuikenouderdieren zullen resultaten van diverse lopende onderzoeken worden geëvalueerd en waar mogelijk direct toegepast of verwerkt in een plan van aanpak dat gereed is voor juli 2020. Dit is onderdeel van de Uitvoeringsagenda voor verduurzaming van de pluimveesector van augustus 2019, waarover minister Schouten de Kamer in haar brief van 4 september 2019 heeft geïnformeerd.

(Bron foto: Shutterstock)