Wilgen als waterzuivering

Op het Biesbosch Museum Eiland bij Werkendam is de eerste waterzuivering in Nederland aangelegd die werkt met wilgen. In het artikel ‘Wilgen kunnen water goed schoonmaken’ uit H2O wordt uitgebreid ingegaan op de methode om via wilgen water te zuiveren. In Nederland hebben we maar 33 hectare wilgen en die worden niet gebruikt voor waterzuivering. Een bedrijf met een gemiddelde lozing zou aan 1.300 vierkantemeter aan wilgen genoeg hebben om het afvalwater te behandelen.
Wilgenzuivering is goed toepasbaar voor afvalwater van bijvoorbeeld de voedselverwerkende industrie of de glastuinbouw. Als deze bedrijven vervolgens ook de energie gebruiken die ze opwekken dankzij de biomassa, is sprake van eenwin-winsituatie. Overigens hoeven die bedrijven zo’n plantage niet zelf tebeheren. Zij kunnen dit prima uitbesteden aan een derde partij, bijvoorbeeldagrariërs of natuurbeheerorganisaties.

Biomassa

Op dit moment zijn rietvelden het populairst in Nederland om (afval)water op een natuurlijke manier te zuiveren. Maar rietvelden leveren geen bruikbare biomassa op – en dus geen financieel rendement. Als wilgenplantages zowel voor zuivering als voor biomassa worden gebruikt, kunnen ze financieel rendabel zijn. Ze moeten dan dichtbij de afvalbron aan te leggen zijn en een bepaalde schaalgrootte hebben, om het gebruik van machines rendabel te maken. De opbrengst van de biomassa is verder afhankelijk van welke wilgensoort wordt gebruikt, schrijven de auteurs van het artikel. Ook de locatie en het klimaat hebben invloed op de hoeveelheid opname en verwijdering van de nutriënten. Hoe droger het is, hoe meer de bomen verdampen. De zomers in Nederland zorgen gemiddeld voor een goed resultaat. Globaal geldt dat van alle tot nu toe gebruikte groene waterzuiveringssystemen de wilgenzuivering financieel het aantrekkelijkst is.

Werking

De wilgen worden in het groeiseizoen geïrrigeerd met afvalwater. De bomen nemen voedingsstoffen op uit het water en slaan die op in hun biomassa. Een plantage van een hectare bestaat uit 15.000 wilgenstoven, waar elke twee, drie of vier jaar de scheuten worden geoogst. Vervolgens groeien er weer nieuwe scheuten. Deze cyclus van oogst en hergroei is volgens het artikel minimaal twintig jaar te herhalen. De plantage levert biomassa op, waarvan de prijs naar verwachting alleen maar toe zal nemen. Het systeem heeft niet alleen maar voordelen. Zoals gezegd is niet overal ruimte voor een plantage. Bovendien is het niet mogelijk het hele jaar door te irrigeren: dat kan alleen in het groeiseizoen. Dat betekent dat enkele maanden per jaar opslag voor water nodig is. In het groeiseizoen kunnen de bomen dat water dan alsnog opnemen. Als aan deze randvoorwaarde wordt voldaan, zijn wilgenplantages een zowel financieel als landschappelijk interessante vorm van groene waterzuivering.

(Bron foto: Het Pixabay)