Menu
Fieldlab

Fieldlab klimaatbehendige melkveehouderij in Fryslan

Cows grazing in farmer landscape, in the pasture, peaceful and sunny, ditches and a blue sky with clouds, Clara Bastian
Bron foto: Clara Bastian, iStock (iStock license)
Samenvatting
  • Projectstatus
    Lopend
  • Regio
    Friesland
  • Thema
    Duurzaam melkveehouderij
  • Projectregeling
    EIP - Gebiedsgerichte fieldlabs
Meer informatie
De melkveehouderij draagt bij aan klimaatverandering via broeikasgassen, verarming biodiversiteit via uitstoot van ammoniak, en slechte waterkwaliteit door nitraat, fosfor en pesticiden. Broeikasgassen worden veroorzaakt door pens fermentatie, mestopslag en -aanwending en door veenoxidatie. De kwaliteit van oppervlaktewater, lucht en bodem staan zwaar onder druk. Daarom is de melkveehouderij genoodzaakt om een systeemtransitie aan te gaan en mee te bewegen richting een toekomstbestendige melkveehouderij, volgens de kaders van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) en het Frysk Programma Landelijk Gebied (FPLG). De huidige bedrijfsvoering past niet bij doelen die gesteld zijn in het NPLG voor de toekomst.

Fieldlabs worden ontworpen om kennis- en innovatiebehoeften te vervullen door samenwerkingsverbanden te creëren voor innovaties in een realistische experimentele omgeving, waarbij co-creatie centraal staat. In Friesland ontwerpen wij een fieldlab voor melkveehouderij op veen-, klei- en zandgrond, waarbij nog 15 melkveehouders betrokken zullen worden. Er wordt gezocht naar enthousiastelingen en voorlopers voor dit project. Tijdens dit project gaan wij verder uitzoeken of dit één overkoepelend fieldlab met de drie verschillende grondsoorten (klei, veen en zand) als sub-fieldlabs gaat worden, of drie losse, en of het gebied wordt uitgebreid naar Noord-Nederland (dus inclusief Groningen en Drenthe).

Uiteindelijk leveren wij een ontwerp op voor een fieldlab. Het ontwerpplan omvat inventarisatie, analyse en anticipatie op nichevorming en structurele veranderingen, met ontwerpen voor fieldlabs en functies, inclusief randvoorwaarden zoals financiering en evaluatie. In het kader van PPLG worden innovaties ondersteund via fieldlabs in verschillende transitiepaden, waaronder hightech open systemen, duurzame landbouw en versterking van de relatie tussen landbouw en maatschappij. Het transitiepad 'Natuur en landschap' richt zich op behoud en ontwikkeling van natuurlijke waarden. Door middel van deze transitiepaden en ondersteuning van PPLG wordt innovatie gestimuleerd en draagt men bij aan een toekomstbestendige landbouwsector.

Betrokken lectoren Hogeschool Van Hall Larenstein: Robert Baars, Wiepk Voskamp, Peter van de Maas en Martijn van der Heide

Looptijd project: 2024

Projectpartners: Van Hall Larenstein (penvoerder), WUR/Dairy Campus, Provincie Fryslân, Stichting Hegewarren Innovatiepolder Veenweide in oprichting, melkveehouderij bedrijven op respectievelijk klei, veen en zand.