GLB-pilot: Boeren binnen en nabij Natura 2000-gebieden in Overijssel

Het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) 2023-2027 wil toekomstbestendig boeren mogelijk maken, natuur versterken en bijdragen aan een leefbaar platteland. Het beloont daarom agrariërs en plattelandsinitiatieven die bijdragen aan verbetering van klimaat en leefomgeving en vernieuwing van landbouwketen en -producten. Het GLB is één van de grootste posten op de Europese begroting. Jaarlijks komt er ongeveer 800 miljoen aan Europees geld richting Nederland om de landbouw en het platteland te ondersteunen en te ontwikkelen. Het geld wordt verdeeld over twee pijlers: de eerste pijler bevat o.a. de basispremie en eco-regeling, de tweede pijler bevat het agrarisch natuur- en landschapsbeheer en bedrijfsinvesteringen. Door heel Nederland, zijn er pilots uitgevoerd, om te onderzoeken hoe het nieuwe GLB aansluit bij de praktijk.

GLB-pilot: Boeren binnen en nabij Natura 2000-gebieden in Overijssel

Aanpak

Het uitgangspunt is dat boeren en riettelers die meewerken aan het behalen van de Natura 2000-doelen in de toekomst een reële vergoeding krijgen, die recht doet aan de inspanningen en de beperkingen waar ze mee te maken krijgen. Hierbij wordt onder andere gekeken naar vergoedingen vanuit het GLB. Voor de uitvoering van de pilot zijn drie Natura 2000-gebieden geselecteerd, één gebied binnen elk werkgebied van de drie Collectieven. Hierbij gaat het in Noordwest Overijssel om de Natura 2000-gebieden De Wieden en Weerribben, in Midden Overijssel om De Borkeld en in Noordoost Twente om Springendal & Dal van de Mosbeek. Boeren en, in het geval van De Wieden en Weerribben, riettelers gaan samen met de Collectieven en deskundigen nadenken over toekomstbestendig ondernemen.

Tijdens de pilot worden regelmatig bijeenkomsten georganiseerd met boeren en riettelers, waar de ondernemers met elkaar in gesprek gaan. Waar nodig worden specialisten ingeschakeld, die ondernemers weten te prikkelen en vragen kunnen beantwoorden. De boeren hebben hierbij de regie in handen: zij bepalen waar ze al dan niet behoefte aan hebben. Dit proces is bedoeld om uiteindelijk te komen tot de volgende stap: het opstellen van bedrijfsplannen met maatregelen die passen bij de betreffende bedrijven. In dit plan worden de mogelijkheden geschetst voor het toekomstbestendig boeren in en nabij het betreffende Natura 2000-gebied. Het gaat daarbij om een doorgerekend bedrijfsplan dat recht doet aan de ambities van de ondernemer en bijdraagt aan het behalen van de doelen voor de Natura 2000-gebieden.

Resultaat

Het beoogde resultaat is een gebiedsaanpak voor het gebiedsgericht en bottom up ontwikkelen van nieuwe bedrijfsperspectieven door en voor agrariërs in en rondom N2000- en KRW-gebieden. Onderdeel hiervan is een set met diensten en maatregelen met bijbehorende stimulerende vergoedingen die bijdragen aan (het vergroten van het draagvlak voor) de realisatie van de N2000 en/of KRW-opgaven. Niet alleen zijn voor de achttien deelnemende agrariërs bedrijfsplannen opgesteld, ook is er bij negen van de deelnemende agrarische bedrijven geëxperimenteerd met (veld)maatregelen.

De pilot geeft uiteindelijk een advies over hoe Nederland de (combinatie van) verschillende interventietypen binnen het GLB effectief en efficiënt in kan zetten ten behoeve van het versterken van de omgevingskwaliteit bij N2000 en/of KRW-gebieden.

Samenwerkingspartners: Collectief Midden Overijssel, Coöperatie Gebiedscollectief Noordoost-Twente