GLB-pilot: Moderne kringlooplandbouw met een nieuw gebiedsgerichte gemengd bedrijf

Het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) 2023-2027 wil toekomstbestendig boeren mogelijk maken, natuur versterken en bijdragen aan een leefbaar platteland. Het beloont daarom agrariërs en plattelandsinitiatieven die bijdragen aan verbetering van klimaat en leefomgeving en vernieuwing van landbouwketen en -producten. Het GLB is één van de grootste posten op de Europese begroting. Jaarlijks komt er ongeveer 800 miljoen aan Europees geld richting Nederland om de landbouw en het platteland te ondersteunen en te ontwikkelen. Het geld wordt verdeeld over twee pijlers: de eerste pijler bevat o.a. de basispremie en eco-regeling, de tweede pijler bevat het agrarisch natuur- en landschapsbeheer en bedrijfsinvesteringen. Door heel Nederland, zijn er pilots uitgevoerd, om te onderzoeken hoe het nieuwe GLB aansluit bij de praktijk.

GLB-pilot: Moderne kringlooplandbouw met een nieuw gebiedsgerichte gemengd bedrijf

Aanpak

In het project wordt het gebiedsgerichte potentieel vertaald voor kringlooplandbouw naar de praktische situatie in het veld en op bedrijfsniveau. Bij de uitwerking staat het aansluiten van de functies op de bodem als natuurlijke hulpbron en het efficiënt benutten en aanwenden van nutriënten centraal. Er een wordt een methodiek ontwikkeld om de kringlooplandbouw vanuit het perspectief van de bodem handen en voeten te geven. In het project wordt de samenwerking in 3 fasen uitgewerkt:

1. Ontwikkelen van een methodiek om de gebiedsgerichte samenwerking vorm te geven, met aandacht voor Inzicht in huidige belemmeringen en kansen om de kringlopen te sluiten; Perspectieven op gebiedsniveau voor een optimaal gebiedsteelt- en bemestingsplan; Instrumenten en methoden ten behoeve van de samenwerking.
2. Opstellen van gebiedsplannen en toetsen van praktijkmaatregelen in 3 uitwerkingsgebieden verspreid over de Achterhoek met specifiek aandacht voor het meten van de effecten van: Bemesten naar behoefte van het gewas: evenwichtsbemesting; Efficiënter inzetten van dierlijke mest; Meer grondgebonden bedrijven met teelt van eiwitrijke gewassen; Verruiming van het teeltplan met meer rustgewassen en diepwortelende gewassen; Extra inzet van compenserende betalingen in grondwaterbeschermingsgebieden.
3. De laatste fase is gericht op het delen van de resultaten tussen de uitwerkingsgebieden onderling, maar ook actief met de omliggende bedrijven per gebied met aandacht voor: Praktische toepassingen voor de toekomstbestendige landbouw; Aandachtspunten voor opschaling in Nederland.

Resultaat

Het ontwikkelen en toepassen van een methode om te komen tot een duurzaam gebiedsgericht bodembeheer op basis van een integraal gebiedsteelt- en bemestingsplan. Voor de zandgebieden - en meer specifiek in grondwaterbeschermingsgebieden - in Nederland. Dit project geeft inzicht in de mogelijkheden van samenwerking op gebiedsniveau. Het effect daarvan op het efficiënt gebruik van de nutriënten en het economische perspectief voor de agrarisch ondernemer. Zowel melkveehouders als akkerbouwers in de Achterhoek zien kansen voor kringlooplandbouw en willen actief verkennen welke mogelijkheden er zijn om op gebiedsniveau de kringlopen te sluiten. Binnen het project worden instrumenten en een methode ontwikkeld om de samenwerking mogelijk te maken. Het beoogde resultaat hiermee is het realiseren van een optimale nutriëntenbenutting (evenwichtsbemesting op basis van behoefte van het gewas), vermindering van uit- en afspoeling van mineralen en ziektedruk én verbetering van de bodemkwaliteit, biodiversiteit en klimaatbestendigheid.

Samenwerkingspartners: Miriam van Meeteren - Aequator Groen & Ruimte (inhoudelijk projectleider), Vruchtbare Kringloop Achterhoek, De Marke Agro Innovatiecentrum