Menu
Nieuws

Webinar: Veenkoloniën, landbouw van nu

Samenvatting
  • Onderwerp
    terugblik webinar, boerderij van de toekomst, Veenkoloniën
  • Interessant voor
    agrarisch ondernemers, bedrijfsadviseur, docenten
Bekijk de bronnen
Strakke verkaveling, brede sloten en een open landschap. Al sinds de ontginning typeren ze het akkerbouwgebied van de Veenkoloniën. Maar lukt het ook vandaag de dag nog om als akkerbouwer je bedrijf gezond en rendabel te houden? En hoe gaat de sector om met maatschappelijke druk en klimaatuitdagingen?

Deze onderwerpen kwamen aan bod tijdens het Groen Kennisnet webinar; de eerste in een serie van drie over Boerderij van de Toekomst. In deze eerste aflevering gaan Gerard Hoekzema, bedrijfsleider van de proefboerderijen van WUR Open Teelten in Valthermond en Marwijksoord, en Be Panman, akkerbouwer in de Veenkoloniën, met elkaar in gesprek over het boeren van vandaag in de Veenkoloniën: van alledaagse keuzes tot de grotere vraagstukken waar de sector voor staat.

Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat deze video niet getoond kan worden. Vink marketing aan in uw cookie-instellingen en ververs deze pagina om de video te tonen.
Groen Kennisnet Webinar: Landbouw van nu – Een eerlijk gesprek over boeren anno nu in de Veenkoloniën

Bron: Groen Kennisnet

Panman heeft een akkerbouwbedrijf samen met zijn vader. Hij is de vierde generatie. “De Veenkoloniën zijn echt mijn thuis. Van kleins af aan ging ik met m’n vader mee in de praktijk.” Panman geeft aan dat er wel veel veranderd is door de tijd. Er worden nu veel meer zaken geautomatiseerd gedaan zoals beregenen. Maar ook het bouwplan is veranderd, Panman teelt nu bijvoorbeeld ook uien. Gerard Hoekzema ziet dat ook bij andere akkerbouwers in de omgeving: waar er voorheen vooral zetmeelaardappelen stonden, zijn er in de bouwplannen nu ook andere gewassen bijgekomen.

Uitdagingen

Omdat de grondsoort in het gebied heel specifiek is (dalgrond met een hoog organischstof gehalte) zijn er genoeg regiospecifieke uitdagingen. In principe is de grond makkelijk bewerkbaar, maar vrij donker. Dat betekent dat deze snel opwarmt. De kans op onregelmatige groei van gevoelige rassen is daarom groter. Daarnaast wijst Panman op het wegvallen van chemische middelen. Met name voor onkruidbestrijding en ziektebestrijding is dat een heel ding. “De voorraadkast van middelen dunt uit. En het aantal toepassingen ermee wordt ook beperkter.”

Hoekzema voegt daaraan toe dat het gezond houden van de bodem een uitdaging is. Chemie is daarbij nodig, vindt hij. En niemand beter dan de boer weet hoe en wat hij het beste kan doen. Want op zijn akker komt alle expertise samen. Maatschappelijke bezorgdheid wordt door beiden wel begrepen, maar zegt Hoekzema: “De huidige generatie middelen is anders, kijk, verkeerde middelen dat klopt niet, maar als boer probeer je ook gewoon je best te doen.”

Project De Groene Vlieg

Panman doet bijvoorbeeld mee aan het project De Groene Vlieg, biologische plaagbestrijding om de uienvlieg aan te pakken. “Het resultaat dat we daarmee halen, daar kan chemie niet tegenaan. Ik ben blij dat de we dat hebben ingezet.” Daarnaast puzzelt hij met de rotatie van zijn aardappelen. Zo ging hij van 1 op 2 naar 1 op 3 en zoekt hij verschillende (nieuwe) rassen. Ook daar boekt hij vooruitgang: de opbrengst gaat omhoog en het gewas is gezonder.

Maatschappelijke druk

Maatschappelijke druk ervaren beiden ook. Hoekzema: “Er zijn soms 18 miljoen experts op gebied van landbouw in Nederland.” Daarom loopt er nu een project waarbij Haagse beleidsmakers/ambtenaren in drie dagen leren: hoe word ik boer. Allerlei aspecten van het boerenbedrijf komen dan aan bod. Het maken van een bouwplan, omgaan met ziekten en plagen en financiën. “We hebben nu 2 van de 3 dagen gedaan. De laatste dag komt nog: dan gaan we naar het financiële plaatje kijken. Dat is heel belangrijk want aan het eind van de maand heeft een boer wel een gezin te voeden, het is geen bezigheidstherapie.”

Beleid en toekomst

Panman zou voor de langere termijn graag wat meer handvaten krijgen in beleid, zodat je als boer beter weet waar je aan toe bent. “Het werk moet in het veld gebeuren, ik wil niet steeds meer tijd achter de computer doorbrengen met vinkjes hier en daar zetten. Controleerbaar is prima, maar graag wel wat minder star.” Hoekzema vult aan: “En ik zou graag willen dat er meer naar maatregelen op gebiedsniveau wordt gekeken: hier aardappels telen is iets heel anders dan bij onze collega’s op de klei. Dus meer kijken wat kan waar wel en wat kan er niet. Nu is het beleid veel te generiek. In de landbouw gaat het om de samenhang van allerlei maatregelen die op de akker van de boer samenkomen. Dat besef mag bij het maken van beleid wel wat meer indalen.”

Toch zijn beiden redelijk positief over diezelfde toekomst: Panman ziet graag een vijfde generatie op zijn bedrijf en Hoekzema denkt dat er over twintig jaar nog steeds aardappelen, graan en uien op de akkers in de Veenkoloniën groeien.

Op 19 november is het tweede webinar in de driedelige reeks: Boerderij van de Toekomst

Project: Boerderij van de Toekomst - Veenkoloniën

Bij Boerderij van de Toekomst in de Veenkoloniën werken onderzoekers samen met boeren en partners aan de toekomst van de landbouw in de Veenkoloniën. Daarbij zijn er drie lokale uitdagingen gedefinieerd:
- Klimaat & water: klimaat & waterbeheer zijn door de vele hoogteverschillen in de Veenkoloniën een belangrijk thema binnen de landbouw. Bij Boerderij van de Toekomst werken we samen met lokale boeren en het waterschap aan oplossingen.
- Verdienmodel: het verdienmodel van de boer staat door onder andere regelgeving en schaarse inputs onder druk. Op het fieldlab van Boerderij van de Toekomst komen toepassingen en techniek samen en om te kijken wat rendabel en duurzaam is voor de toekomst.
- Traditionele teelt: in de Veenkoloniën staat de akkerbouw bekend om zijn traditionele teelt van aardappels, suikerbiet en graan. Vaak in een bouwplan van 1 op 2. Bij Boerderij van de Toekomst laten we dat los en experimenteren we met andere gewassen.